ویژگی‌های منحصر به فرد مسابقات قرآن بسیج

مرحله کشوری بیست و نهمین دوره مسابقات سراسری قرآن و عترت سازمان بسیج مستضعفین با حضور قاریان و حافظان کشورمان طی هفته جاری در سازمان بسیج مستضعفین به مدت سه روز در جریان خواهد بود تا طی آن برترین قاریان و حافظان قرآن عضو بسیج در آخرین هفته از آخرین ماه سال 1401 معرفی شوند.

شاید برای بسیاری از فعالان حوزه قرآن و عترت و آنها که این رویدادها را پیگیری می‌کنند، مسابقات قرآن بسیج هم مانند دیگر رویدادهای رقابتی باشد و طی چند روز قاری و حافظ برتر در دو بخش بانوان و آقایان معرفی شود، با وجود اینکه فرایند مورد اشاره جزئی از این رویداد است اما بدون شک همه آن نیست. در این نوشتار کوتاه تلاش شده است تا مهم‌ترین ویژگی‌های مسابقات سراسری قرآن و عترت بسیج که باعث شده تا با رویداد متفاوتی مواجه باشیم، مورد اشاره قرار گیرد.

برگزاری دو دوره در یک سال 

بدون شک اولین ویژگی مسابقات قرآن بسیج را باید برگزاری مرحله کشوری دو دوره از آن طی سال 1401 دانست. کمتر رویدادی را در حوزه فعالیت‌های قرآنی کشور شاهد بوده‌ایم که از چنین ویژگی‌ای برخوردار بوده باشد.

دوره بیست و هشتم مسابقات سراسری قرآن و عترت بسیج اردیبهشت‌ماه امسال با حضور بیش از 200 متسابق راه‌یافته به مرحله نهایی برگزار و بلافاصله بعد از پایان آن دوره بود که کارهای برگزاری دوره بیست و نهم کلید زده شد تا با برنامه‌ریزی صورت گرفته قبل از پایان سال 1401، شاهد برگزاری دوره دیگری از این رویداد مهم باشیم. اتفاقی که در رویدادهای قرآنی کمتر شاهد آن بوده‌ایم. بنابراین اولین ویژگی برجسته این رویداد را باید برگزاری دو دوره از آن در یک سال بدانیم.

تنوع رشته‌ها

یکی دیگر از ویژگی‌های مسابقات سراسری قرآن و عترت بسیج تنوع رشته‌های این رویداد است. برای همه تقریباً یک عادت شده است که مسابقات قرآن در رشته‌های حفظ و قرائت خلاصه شود، البته برخی برگزارکنندگان از رشته‌هایی نظیر اذان و مفاهیم به عنوان یک چاشنی و به تعبیر خودشان تغییر در مسابقات برای تنوع‌بخشی به مخاطبان خود استفاده می‌کنند.

مسابقات بسیج و طراحان این رویداد بزرگ اما تغییرات بیشتری در رشته‌ها داده‌اند، آنها همین اواخر سعی کرده‌اند تا به هر ترتیب ممکن نه تنها خانواده‌ها که عموم مردم را به این رویداد جذب کنند و به نظر می‌رسد در گام اول موفق به این کار شده‌اند (مصداق عینی این موفقیت در ادامه این گزارش تببین خواهد شد.)

اگر نگاهی به رشته‌های مسابقات قرآن بسیج بیندازیم علاوه بر بخش‌هایی همچون حفظ و قرائت که پای ثابت تمام رویدادهای رقابت‌محور قرآنی است، باید به بخش‌هایی همچون ایده‌پردازی، بخش گروهی و بخش خانوادگی اشاره کرد. اضافه شدن این بخش‌ها به مسابقات زمانی موفقیت‌آمیز بودنِ خود را نشان می‌دهد که متوجه شویم رشته‌های این بخش‌ها به گونه‌ای در نظر گرفته شده است که یک خانواده که حتی اگر کمترین میزان انس با قرآن کریم را هم داشته باشد، بتواند با چند روز تمرین به آمادگی برای حضور و موفقیت در این رویداد برسد. با این تفاسیر دومین ویژگی منحصر به فرد مسابقات قرآن بسیج تنوع رشته‌های آن است.

رکوردی در جذب مخاطب 

تمهیداتی که برگزارکنندگان مسابقات سراسری قرآن بسیج طی سال‌های اخیر در نظر گرفته‌اند باعث شده تا این رویداد در یک سال با بیشترین میزان افزایش مخاطب مواجه شود به طوری که 23 هزار داوطلب حضور در دوره گذشته این مسابقات به بیش از 118 هزار داوطلب برسد.

بدون شک اگر مرکزی در حوزه فعالیت‌های قرآنی وجود داشت و کار او ثبت رکوردهای منحصربه فرد در عرصه قرآنی بود افزایش 500 درصدی داوطلبان حضور در این رویداد نسبت به سال قبل را به عنوان یک رکورد ثبت و ضبط می‌کرد. بر همین اساس رشد 500 درصدی داوطلبان را باید ویژگی منحصربه فرد دیگر این رویداد به شمار آورد. شاید اگر میزان جوایز این مسابقات نیز تغییرات اساسی به خود می‌دید دیگر کسی از افزایش چند 10 برابری داوطلبان حضور در این رویداد قرآنی متعجب نمی‌شد.

حذف صاحبان عنوان

یکی دیگر از ویژگی‌های منحصر به فرد مسابقات سراسری قرآن و عترت بسیج را باید در اجازه حضور ندادن به چهره‌های صاحب‌عنوان در مسابقات مختلف قرآنی کشور دانست. موضوعی که در سال‌های اخیر به دغدغه‌ای جدی برای برگزارکنندگان مسابقات قرآن در کشور تبدیل شده و به نظر می‌رسد سازمان بسیج مستضعفین نسخه کم‌هزینه‌ای برای آن پیچیده است.

در حالی که بسیاری از برگزارکنندگان مسابقات قرآن در کشور از حضور چهره‌های شناخته شده در مسابقات خود به عنوان یک برگ برنده و حتی شاخصی برای کیفیت بالای مسابقات خود یاد می‌کنند، اما تکرار این رویه در مسابقات مختلف و تکراری شدن عناوین برتر مسابقات در دستگاه‌های دیگر از سوی عده‌ای خاص، باعث شد تا دارالقرآن سازمان بسیج مستضعفین دست به چنین اقدامی زده و مانع از حضور چهره‌های صاحب‌عنوان در مسابقات خود شود.

بر همین اساس است که اگر نگاهی به فهرست راه‌یافتگان به مرحله کشوری مسابقات قرآن بسیج داشته باشید شاهد اسامی تکراری به خصوص در رشته‌های قرائت و حفظ نخواهید بود.

تیمور کاکایی