مصالحه دو قدرت منطقه سوژه «ایران‌هراسی» را از دشمنان می‌گیرد + صوت
تحلیلگر مسائل بین‌المللی با بیان اینکه منافع ملی ما در صلح و همکاری با عربستان است، گفت: این مصالحه بهانه را از اسرائیلی‌ها می‌گیرد و زمینه فروش تسلیحات به کشورهای منطقه را از سوی آمریکا، انگلیس، فرانسه و روسیه از بین می‌برد و همچنین می‌تواند از بین برنده سوژه «ایران‌هراسی» باشد.
حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل سیاسی و بین‌المللی، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره ارزیابی عملکرد سیاست خارجی دولت به ویژه در حوزه همسایگی به ویژه با احیای روابط با عربستان گفت: برای ارزیابی سیاست خارجی باید امکانات و مقدورات دولت را در نظر گرفت. به عبارتی آیا دولت توانسته براساس آن امکانات و مقدورات اهداف سیاست خارجی را پیش ببرد یا نه.
وی افزود: در خصوص سیاست همسایگی و گسترش روابط با همسایگان نیز باید به این مسئله توجه کرد که یک موضوع دو طرفه است. به عبارتی اینکه ایران اراده کند که روابط خود را با همسایگان بهبود بخشد شرط لازم است اما شرط کافی نیست و باید این اراده و تمایل نیز در طرف مقابل هم وجود داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
- پیمان ابراهیم و آینده روابط ایران با کشورهای عربی
- توافق ایران با عربستان؛ افزایش همگرایی منطقهای و کاهش نفوذ اسرائیل و آمریکا
بهشتی‌پور درباره زمینه‌های بهبود روابط با عربستان با میانجی‌گری چین گفت: مذاکرات با عربستان دو سال به طول انجامید و از دولت قبل آغاز شد که سه دور مذاکرات در آن زمان برگزار شد و ربطی هم به چین نداشت و عراق واسطه اصلی بود. مسئله بعد این است که این تصمیم‌گیری در سطح نظام جمهوری اسلامی ایران بود و شورای عالی امنیت ملی موضوع را پیگیری می‌کرد و اینکه برخی می‌گویند در این قضیه وزارت امور خارجه دور زده شد یک برداشت سطحی از این موضوع است زیرا دو کارشناس برجسته وزارت امور خارجه در موضوعات غرب آسیا و عربستان جزو هیئت مذاکره‌کننده بودند.
حضور چین برای تضمین امنیت انتقال انرژی
این کارشناس مسائل بین‌المللی بیان کرد: به عبارتی چون محور اصلی مذاکرات ایران و عربستان مسائل امنیتی و سیاسی بود لذا در شورای عالی امنیت ملی به منزله عالی‌ترین سطح این موضوع هم در دولت قبلی و هم در دولت فعلی پیگیری شد. این به خاطر تضعیف وزارت امور خارجه نبود بلکه ضرورت ایجاب می‌کرد که مشکلات موجود در روابط میان ایران و عربستان در عالی‌ترین سطح حل و فصل شود چون موضوع چند وجهی بود و تنها ابعاد دیپلماتیک و سیاسی نداشت.
بهشتی‌پور درباره چرایی ورود چین به میانجی‌گری میان دو قدرت منطقه گفت: چین پس از برگزاری 5 دور مذاکره میان ایران و عربستان از این مسئله بهره‌برداری کرد و این به خاطر روابط خوب چین با ایران و عربستان بود و از این ظرفیت برای میانجی‌گری استفاده کرد. همچنین ایران، عربستان و عراق از تأمین‌کنندگان اصلی نفت چین هستند و برقراری ثبات و امنیت در منطقه خلیج فارس بدون همکاری دو قدرت تعیین‌کننده در این منطقه؛ ایران و عربستان، امکان‌پذیر نبود. لذا چین با این میانجی‌گری و ایجاد مصالحه میان این دو قدرت برقراری امنیت جریان انرژی و واردات نفت به کشورش را تضمین کرد.
نگرانی آمریکا از تثبیت موقعیت رقیب در منطقه
بهشتی‌پور درباره موضع‌گیری آمریکا در این رابطه گفت: آمریکایی‌ها در موضع رسمی اعلام کردند که در جریان این اتفاق بودند و از برقراری ثبات و امنیت در منطقه حمایت می‌کنند اما واقعیت این است که آنها از اینکه چین در این قضیه وارد شد نگران هستند زیرا این به معنای تثبیت موقعیت رقیب بزرگ آنها در منطقه است ولی چون موضوع به صلح، ثبات و امنیت در منطقه برمی‌گردد، نمی‌توانند با آن مخالفت علنی کنند.
توصیه به جریان‌های داخلی
وی یک توصیه نیز به جریان‌های داخلی کرد و گفت: ما نباید این نوع توافقات را اسیر بازی‌های جناحی کنیم و همان بلایی را که بر سر برجام آوردیم بر سر این توافق بیاوریم. این توافق تازه می‌خواهد اجرایی شود و نباید با برخی رفتارهای جناحی مانع از اجرای مطلوب آن شد.
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی تأکید کرد: اینجا نقطه‌ای است که باید براساس منافع ملی به موضوع نگاه کرد و منافع ملی ما در صلح و همکاری با عربستان است زیرا بهانه را از اسرائیلی‌ها می‌گیرد و زمینه فروش تسلیحات به عربستان و سایر کشورهای عربی منطقه را از سوی آمریکا، انگلیس، فرانسه و روسیه از بین می‌برد زیرا آنها در این مدت میلیاردها دلار تسلیحات به کشورهای منطقه خلیج فارس فروختند ولذا توافق میان ایران و عربستان می‌تواند سوژه «ایران‌هراسی» را از دست این کشورها بگیرد تا نتوانند در پوشش ایران‌هراسی سلاح بیشتری به کشورهای منطقه بفروشند و از این منظر هم این توافق به نفع ایران است.
تقویت جایگاه متحدان منطقهای ایران
بهشتی‌پور درباره تأثیر این توافق بر روی متحدان منطقهای ایران گفت: قطعا موقعیت متحدان ایران در منطقه تقویت می‌شود. برقراری صلح در یمن یا ثبات در لبنان موجب تضعیف حوثی‌ها و حزب‌الله نمی‌شود. در حالی که برخی‌ها دقیقا عکس این را تحلیل می‌کنند که این توافق موقعیت متحدان ایران را تضعیف می‌کند که موضع نادرستی است زیرا این تحلیل بدان معناست که موقعیت متحدان منطقهای ایران تنها در وضعیت جنگ تقویت می‌شود اما واقعا اگر حوثی‌ها یک مشارکت فعال در دولت آینده داشته باشند و یک دولت فراگیر در یمن تشکیل شود اتفاقا این به معنای تثبیت موقعیت آنها به لحاظ بین‌المللی است نه تضعیف موقعیت.
وی یادآور شد: انصافا اگر توافق میان ایران و عربستان به همین خوبی که حاصل شد در اجرا هم به خوبی پیش رود نه فقط به نفع دو ملت ایران و عربستان بلکه به نفع صلح و امنیت در کل منطقه است.
لوازم اصلی پیشبرد سیاست همسایگی
بهشتی‌پور درباره نقش رفع تحریم‌ها و اصلاحات سیاست جهانی و منطقهای در پیشبرد مؤثرتر سیاست همسایگی گفت: سیاست داخلی و سیاست خارجی با هم گره خورده‌اند و اینها را نمی‌توان از هم تفکیک کرد اما برخی فقط به نگاه به داخل تأکید می‌کنند و فراموش می‌کنند که صادرات و واردات نیاز به روابط بین‌المللی دارد و کشورهای همسایه هم صرفا نمی‌توانند پایاپای مبادله کنند چون بعضی از نیازهای ضروری خود را نمی‌توانند فقط با کالا برطرف کنند و لذا مبادلات کالا به کالا محدود خواهد شد و باید روابط بانکی به شکل مناسبی برقرار شود. زمانی هم که بحث روابط بانکی مطرح می‌شود مسئله تحریم‌ها و FATF مطرح می‌شود. لذا نگاه به داخل برای اصلاحات و توسعه اقتصادی در کشور لازم است اما این امر بدون روابط مناسب با مجامع بین‌المللی و رفع موانع از جمله تحریم‌ها هزینه صادرات و واردات ما را به شدت افزایش می‌دهد و این مشکل‌ساز است.
بهشتی‌پور در پایان اظهار کرد: بنابراین بهترین راهکار این است که علاوه بر نگاه به درون، باید به مسائل و موانع پیش رو در سیاست خارجی توجه کنیم و بدانیم پیشبرد سیاست همسایگی بدون رفع موانع تحریمی و بانکی و مشکلات صادرات و واردات به شکل مطلوب و مناسبی پیش نمی‌رود.
گفت‌وگو از مهدی مخبری
انتهای پیام
