واکنش عجیب امام باقر(ع) به فردی که به مادرشان اهانت کرد

به گزارش ایکنا، مراسم شب ولادت امام باقر(ع) با سخنرانی حجت‌الاسلام و المسلمین حبیب‌الله فرحزادی، شب گذشته 2 بهمن‌ماه در مسجد اعظم قم برگزار شد که متن آن را در ادامه می‌خوانید؛

ابتدا درباره عظمت ماه رجب چند نکته عرض کنم؛ همه ماه‌ها ماه خدا است ولی تعبیر «شهر الله الاکبر» و ماه بزرگ خدا فقط برای ماه رجب است. در حدیث دیگری آمده است که ماه رجب، ماه ریزش رحمت خداست و خداوند رحمت را بر سر بندگان می‌ریزد. پیامبر(ص) فرمود ماه رجب ماه خداست، ماه شعبان ماه من است، ماه رمضان ماه امت من است. روزه در این ماه زیاد سفارش شده است. در روایت داریم کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد مستحق خشنودی خداست و آتش جهنم را خاموش می‌کند و اگر سه روز، روزه بگیرد بهشت بر او واجب می‌شود.

استغفار ماه رجب خیلی سفارش شده است. پیامبر(ص) فرمود رجب، ماه استغفار امت من است. استغفار لفظی مقدمه است برای اینکه استغفار واقعی داشته باشیم. نمی‌شود من به خدا بگویم مرا ببخش ولی از گناه بیرون نیایم، نمی‌شود بگویم مرا ببخش ولی جبران خسارت نکنم. استغفار بدون عمل و اصرار بر گناه موجب تمسخر است. استغفار یعنی پاکسازی. باید در خانه خدا استغفار کنیم و اگر کاستی داشتیم جبران کنیم و نسبت به حق‌الناس جدی باشیم.

یک موقف مهم برزخ و قیامت، حق الناس است. شیخ عباس قمی کتابی به نام منازل الآخره دارند. ایشان نقل کرده در بغداد کاسبی بود که خرید و فروش می‌کرد. یکبار به مغازه یک یهودی رفت و جنسی خرید و خواست حساب کند ولی پولش کم آمد. کاسب گفت بقیه را بعدا بیاور. آن شخص فراموش کرد که بدهی خودش را بدهد بعد از چند سال یادش افتاد و رفت بدهی خود را بدهد ولی دید مغازه سر جایش نیست. چند شب گذشت. یک شب خواب دید قیامت شده است و شلوغ‌ترین موقف، موقف حق الناس است. همه ما گیر حق الناس هستیم و باید در ماه رجب پاکسازی کنیم. الآن دستمان باز است می‌توانیم حلالیت بطلبیم، رد مظالم بدهیم.

آن شخص نقل می‌کند وقتی خواستم از پل صراط رد شوم، کاسب یهودی را دیدم که سر و پایش آتش است. گفت پول مرا بده، من گفتم پول ندارم و هر چه التماس کردم گفت فایده ندارد. نهایتا گفت انگشتم را روی سینه شما می‌گذارم تا کمی از عذابم کم شود. از خواب پریدم، دیدم سینه‌ام می‌سوزم. شیخ عباس می‌گوید این آقایی که داستان را نقل کرد همچنان آثار سوختگی بر سینه‌اش بود. والله قیامت حق است. پیامبر(ص) ما در آخرین منبر خودش گفت من از قصاص قیامت می‌ترسم، هر کس گردن من حق دارد یا قصاص کند یا حلال کند چون طاقت قصاص قیامت را ندارم.

شخص عالم و روضه‌خوانی در اصفهان بود که فوت شد. از پسرش پرسیدند از پدرت چه خبر؟ گفت خوابش را دیدم، به من گفت من اینجا گیر مادرت هستم چون بعضی وقت‌ها به مادرت تندی می‌کردم. اینجا مرا گیر انداختند که چرا با خانمت بداخلاقی کردی؟ یک بزرگی می‌گفت من سر نوه‌ام داد می‌زنم سر نماز جلویم را می‌گیرند. آقای بروجردی با یکی از شاگردان تند شدند. رفتند خانه نتوانستند درس بخوانند، نتوانستند نماز بخوانند، گفتند آن شخص را بیاورید حلالیت بطلبم. استغفار یعنی پاکسازی کنید. اگر استغفار عملی نباشد چه فایده دارد؟ شما هزار بار بگو آب، سیراب نمی‌شوی.

پیوند سادات حسنی و حسینی پس از امام باقر(ع)

اول رجب ولادت امام باقر(ع) است. ایشان اولین امامی است که هم فرزند امام حسن(ع) است و هم فرزند امام حسین(ع). از طرف پدر فرزند امام حسین(ع) و از طرف مادر، مادرش دختر امام حسن(ع) است. در فرزندان امام حسن(ع) زنی به بزرگی ایشان نبود که افتخار پیدا کرده فرزند، همسر و مادر امام باشد. شما در زیارت حضرت معصومه(س) می‌گویید «بنت الحسن و الحسین» چون از امام باقر(ع) به این طرف همه سادات هم حسنی هستند و هم حسینی هستند.

کلمه «بقر» یعنی شکافنده علوم و حقایق. پیامبر(ص) بشارت ولادت ایشان را به جابر دادند و گفتند سلام مرا به او برسان. یک مسیحی به امام باقر(ع) رسید، تحریکش کرده بودند که به حضرت بی‌ادبی کند. مرد مسیحی اسم حیوانی را به ایشان نسبت داد، ایشان گفت من باقر هستم. بعد گفت شما فرزند آن خانمی هستی که آشپز است، حضرت فرمودند آشپزی که ننگ نیست. گفت شما فرزند کنیز هستی و تهمت دیگری نسبت به مادرش ایشان داد. حضرت فرمودند اگر این نسبتی که به مادرم دادی راست است خدا او را بیامرزد، اگر دروغ است خدا تو را بیامرزد. اگر کسی به ما بی‌ادبی کند فوری انتقام می‌گیریم ولی آن مسیحی در اثر این برخورد از امام منقلب شد و مسلمان شد.

ما هیچ کجای قرآن نداریم که با جاهل درگیر شوید و مقابله به مثل کنید بلکه می‌فرماید: «وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا». امام باقر(ع) هم فرمود اگر راست می‌گویی خدا مادرم را بیامرزد، اگر دروغ می‌گویی خدا تو را بیامرزد. در آیه دیگری می‌خوانیم: «وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِي الْجَاهِلِينَ» یعنی اگر سخن جاهلانه شنیدید درگیر نشوید بگویید عمل من برای خودم، عمل تو هم برای خودت.

رفتار امیرالمومنین(ع) با اهانت یک غلام

امیرالمومنین(ع) غلامی داشتند که بی‌ادب بود. حضرت صدایش کردند جواب نداد. حضرت هفتاد مرتبه صدا کردند ولی جواب نداد. بعد از هفتاد بار حضرت آمدند دیدند چشمش باز است. گفتند چرا جواب ندادی؟ گفت می‌خواستم شما را به غصب در بیاورم. حضرت فرمود من به خشم درمی‌آورم کسی که تو را وادار کرده من را به خشم دربیاوری، یعنی شیطان. بعد حضرت فرمودند برو تو را در راه خدا آزاد کردم.

این روایت هم جالب است که امام صادق(ع) از قول مادر خودش یعنی همسر امام باقر(ع) نقل می‌کند که پدرت امام باقر(ع) به من فرمودند: «يَا أُمَّ فَرْوَةَ إِنِّي لَأَدْعُو اللَّهَ لِمُذْنِبِي شِيعَتِنَا فِي الْيَوْمِ وَ اللَّيْلَةِ أَلْفَ مَرَّةٍ» یعنی من هر شب و روز برای گنهکاران شیعه هزار بار دعا می‌کنیم. بعد فرمودند: «لِأَنَّا نَحْنُ فِيمَا يَنُوبُنَا مِنَ الرَّزَايَا نَصْبِرُ عَلَى مَا نَعْلَمُ مِنَ الثَّوَابِ وَ هُمْ يَصْبِرُونَ عَلَى مَا لَا يَعْلَمُونَ»، یعنی یک جهتش که به فکر شیعیان هستیم این است که ما صبر می‌کنیم و از غیب خبر داریم ولی شیعیان صبر می‌کنند و از غیب خبر ندارند.