حضرت امام علی النقی (ع) در نيمه ذيالحجه سال 212 هجری قمری متولد و پدر ایشان، امام محمدتقی جوادالائمه (ع) و مادرش سمانه از زنان درست کردار پاکدامنی بود که دست قدرت الهی او را برای تربيت مقام ولايت و امامت مأمور کرده بود، و چه نيکو وظيفه مادری را به انجام رسانيد و بدين مأموريت خدايی قيام کرد. نام آن حضرت علی کنيه آن امام همام ابوالحسن و لقبهای مشهور آن حضرت هادی و نقی بود. حضرت امام هادی (ع) پس از پدر بزرگوارش در سن 8 سالگی به مقام امامت رسيد و دوران امامتش 33 سال بود .
در اين مدت حضرت علی النقی (ع) برای نشر احکام اسلام، آموزش و پرورش، شناساندن مکتب و مذهب جعفری و تربيت شاگردان و اصحاب گرانقدر گامهای بلند برداشت. تعليم و تعلم و نگاهبانی فرهنگ اسلامی را در مدينه عهدهدار بود، و لحظهای از آگاهانيدن مردم و آشنا کردن آنها به حقايق مذهبی نمیآسود، بلکه در امربهمعروف و نهیازمنکر و مبارزه پنهان و آشکار با خليفه ستمگر متوکل عباسی آسايش نداشت.
امام هادی (ع) در سوم رجب سال 254 ه . ق به دستور معتز و با سمی که در آب انار ریخته شده بود، مسموم شد و به شهادت رسید.
زیارت جامعه؛ فروغی از دانش دهمین پیشوا
یکی از آثار ماندگار امام هادی (ع) زیارت جامعه کبیره است که یکی از قوی ترین سندهای شناخت امامت راستین به شمار می آید. اهمیت این زیارت زمانی آشکار میشود که با دوران پیشوای دهم بیشتر آشنا شویم. در آن زمان، عده ای در ستایش عظمت امامان مبالغه میکردند و گاه امامان را تا حد خدایی بالا میبردند و گروهی را به خود جذب کرده بودند.
امام هادی (ع) با تکذیب سخن این گروه و اعلام بیزاری از آنها، زیارتی با بلاغت کامل آموزش میدهد تا به وسیله آن بتوان هر یک از ائمه را زیارت کرد. زیارت جامعه، امامت را رمز و راز فلسفه سیاسی اسلام میداند و به همه مؤمنان یادآوری میکند که حکومت عدل الهی از آنِ پیشوایان معصوم است.
مسئله امام شناسی یکی از آن معارف ناب است که هر کس توان رسیدن به آن را بدون راهنمای امام ندارد و از آنجایی که شناخت امام یکی از مسلمات و ضروریات اسلام است، اگر مسلمانی، بدون شناخت امام از دنیا برود همانند مردان جاهلیت از دنیا رفته است. چنان که پیامبر خدا(ص) فرمود: «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیه «هر که از دنیا برود و امام زمان خویش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است».
بر این اساس در قدم نخست باید امام را شناخت و سپس از او پیروی کرد. خداوند این مقام رفیع و بلند را به عدهای انگشت شمار که تعداد آنها از دوازده نفر فراتر نمیرود، اختصاص داده و پیامبر بزرگوار اسلام(ص) ضمن دهها روایت به نام مقدسشان اشاره کرده و برخی از معصومان(ع) همانند امام رضا(ع)و امام هادی(ع) به گوشهای از اوصاف آنها پرداختهاند.
در سند زیارت جامعه شبههای نیست. حضرت هادی (ع) از فرصتها بهرهبرداری کرد و گاه به صورت صریح و زمانی در پوشش دعا مسئله مهدویت را زنده نگهداشت.
معارف ناب اسلامی چیزی نیست که بتوان آنها را از دید یک انسان عادی تفسیر کرد و به کنه آن واقعیات رسید، بلکه باید به مفسران واقعی یعنی آنان که به اصل و ریشه این معارف الهی رسیدهاند مراجعه کرد و از دریای بیکران آن سیراب شد.
زیارت جامعه کبیره «آینه تمام نمای سیمای امام»
زیارت جامعه که دارای مضامین بسیار عالی است و از زبان امام هادی(ع) و در پاسخ به خواستهی یکی از ارادتمندان اهل بیت (ع) صادر شده، اگر چه به شیوه خطابی و گفتاری است؛ اما درحقیقت بیانگر مقام والای امامت و از طرف امام معصوم(ع) بیان شده است.
این زیارت عارفانه که انشاء و گفتار امام هادی(ع) نسبت به سایر امامان(ع) است از زیباییهای خاصی برخوردار و آن را به حق میتوان ارادتنامه نامید، حضرت به بیش از دویست فضیلت و منقبت از اهل بیت(ع) اشاره میکند که با در نظرگرفتن این فضیلتها در کنار سایر معارف، اهمیت این عرفان نامه بر همگان آشکار میشود.
ویژگیهای زیارت جامعه کبیره
اولین ویژگی این زیارت آن است که امام(ع) ما را با آداب سخن گفتن با امام آشنا میکند که نخست با سلام و درود بر آن امام شروع میشود و پس از برشمردن برخی مناقب و اوصاف او، با جمله «و رحمت الله و برکاته» به پایان میرسد.
در این ارادتنامه، امام(ع) به رابطهی امامان(ع) با خداوند اشاره کرده و به جایگاه خدا در نظر امامان معصوم(ع) پرداخته است. امام به عملکرد معصومان(ع) در برابر دین خدا و اجرای تعهد و میثاقی که داشتهاند اشاره میکند.
بیان دیگر امام هادی(ع) این است که حق، همراه امامان است و هرگز از آنان جداشدنی نیست و هر کس از آنان دور شود گمراه خواهد شد. امام با اشاره به جایگاه رفیع امامان(ع) در اسلام و مسلمانان، تصریح میکند که آنان شاهراه، راه راست و گواهان در دین و آن امانتی هستند که حفظش بر مردم واجب است.
دراین زیارت امام(ع) با بیان شیرین به ما تعلیم میدهد که درمحضر ائمه به فضل، رتبه، مقام رفیع و حق عظیمشان اعتراف کنیم. براساس مضمون این زیارت ما باید آمادگی خود را جهت دفاع از امامان نشان دهیم.
امام در این زیارت به نکتهی بسیار مهمی اشاره میکند و آن این که تمام اعمال به پیروی از امامان مقبول میفتد و دهها نکته دیگر که هر خواننده را به حیرت وامیدارد.
انتهای پیام