رعایت لحن‌الادا و تنظیم مقام موسیقی؛ دو ویژگی لازم در تلاوت معنامحور
گروه فعالیت‌های قرآنی: قاری بین‌المللی قرآن کریم در خصوص تعریف تلاوت معنامحور و ویژگی‌های آن گفت: در تلاوت معنامحور که بر اساس معنای قرآن و مفهوم آیات انجام می‌شود، قاری باید به دو موضوع لحن‌الادا و تنظیم صحیح مقام موسیقی توجه داشته باشد.
سیدجواد سادات‌فاطمی، قاری بین‌المللی قرآن کریم در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، در خصوص تعریف تلاوت معنامحور و ویژگی‌های آن گفت: در تلاوت معنامحور که بر اساس معنای قرآن و مفهوم آیات انجام می‌شود، قاری باید به دو موضوع لحن‌الادا و تنظیم صحیح مقام موسیقی توجه داشته باشد.
سادات‌فاطمی در توضیح دو لازمه تلاوت معنامحور بیان کرد: رعایت لحن‌الادا به این معناست که لحن جملات به تناسب انشایی، خبری، استفهامی، تعجبی و یا تذکر و هشدار بودن آن باید با هم متفاوت باشد همانگونه که لحن دستور به انجام‌دادن کاری با خواهش انجام دادن آن کار متفاوت است.
وی در خصوص تأثیر تلاوت معنامحور بر مخاطبان گفت: به عنوان مثال وقتی گوینده لحن‌الادا را در یک شعر از حافظ که مثلا پیچیده هم هست رعایت می‌کند، مخاطبان متوجه صحیح‌خواندن او می‌شوند و وقتی رعایت نکند، فی‌الجمله می‌فهمند ایراد داشته اما نمی‌دانند چه ایرادی، از همین رو اگر قاری با لحن مناسب و صحیح تلاوت کند، هدف قرائت که القای معنا به شنونده است محقق می‌شود و جذابیت خاصی خواهد داشت.
مقام موسیقی؛ متناسب با مفهوم آیات
وی در رابطه با دومین ویژگی تلاوت معنامحور یعنی تنظیم مقام موسیقی ادامه داد: قاری برای رسیدن به تلاوت معنامحور باید مقام موسیقی که انتخاب می‌کند، متناسب با مفهوم آیات باشد؛ به عنوان مثال برای آیات بشارت نباید لحن محزون داشته باشد و یا برای برای آیات انذار و عذاب و آیات اندوه مقام شاد را انتخاب کند.
این استاد و قاری برجسته کشور با بیان اینکه نکته مهم در رعایت این دو موضوع این است که قاری در ابتدا باید خودش متوجه معنای آیاتی که تلاوت می‌کند، باشد؛ دانستن مفاهیم کلی آیات و تشخیص ارتباط خاص انواع جملات با یکدیگر را دو امر لازم در تلاوت معنامحور دانست.
وی درباره علت کم‌رنگ‌بودن این نوع تلاوت در بین قاریان توضیح داد: آشنایی با صرف و نحو عربی که پیش‌نیاز این نوع تلاوت است، بین قاریان ما کمتر وجود دارد بنابراین تقویت زبان عربی، آشنایی با مفردات قرآن و شناخت ارتباط بین جملات و مفهوم کلی آیات از مواردی است که قاریان باید به آن توجه داشته باشند.
تلاوت معنامحور از سطوح ابتدایی مورد توجه قرار بگیرد
سادات‌فاطمی در پاسخ به این سؤال که تلاوت معنامحور باید از چه سطحی مورد توجه قرار بگیرد؟ اظهار کرد: قطعا باید از ابتدا به این نوع تلاوت توجه شود و قاری در هر سطحی که قرار دارد، باید نکات لازم در تلاوت معنامحور را رعایت کند، این در حالی است که عمدتا مردم با تلاوت زبان عربی آشنا نیستند.
این استاد و قاری بین‌المللی افزود: توصیه ما به نوجوانان و جوانان این است که برای شروع کار از قاریان بین‌المللی مصری که مسلط هستند و به معانی آیات هم توجه دارند تقلید کنند چراکه این تقلید باعث می‌شود آنان به تدریج با شیوه‌ها و نکات فنی آشنا شوند.
