مخاطب نگاه متفاوت در پرداختن به نمایش‌های دینی و مذهبی را نمی‌پذیرد
گروه هنر: توقع این است که پس از سال‌ها فعالیت در زمینه تولیدات نمایش دینی و مذهبی شاهد نگاه و اجراهای متفاوتی در این زمینه باشیم اما حقیقت این است که نگاه متفاوت از سوی مخاطبان پذیرفتنی نیست و لذا هر ساله شاهد اجراهای تکراری از این آثار به مناسبت‌های گوناگون هستیم.
سیدحسین فدایی‌حسین، نویسنده و پژوهشگر نمایش دینی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با بیان این مطلب گفت: همواره دیدگاهی در زمینه کارهای نمایشی دینی و مذهبی وجود دارد؛ دیدگاه نخست این که چون تولید و اجرای چنین نمایش‌هایی بخشی از پیکره مراسم‌های مذهبی نوعاً با رویکرد عزاداری و گرامیداشت رویداد تاریخی است لذا باید آنها نیزچیزی شبیه به همان مراسم‌ها باشند و توقع بیشتری از آنها نمی‌رود.
وی ادامه داد: این دیدگاه گاه در حوزه تولیدکنندگان و فعالان عرصه تئاتر حرفه‌ای نیز تسری پیدا می‌کند و در نتیجه شاهد نوآوری در زمینه این نوع آثار نیستیم و اغلب آثار در این حوزه به ورطه تکرار می‌افتند و نتیجه این‌که به طور مثال در سال‌های متمادی در ایام فاطمیه نمایشی خاص که سال‌هاست با همان افراد و شکل و شمایل روی صحنه می‌رود، اجرایی تکراری خواهند داشت.
تغییر در شکل و فرم نمایش دینی همیشه مورد سؤال و اشکال از سوی مخاطب بوده است
نویسنده نمایش «بانوی بی‌نشان» تصریح کرد: دیدگاه موجود در میان مخاطبان این‌گونه نمایشی که اغلب از طیف مخاطب عام هستند بیشترین تأثیر را در نهادینه شدن این رویکرد و تفکر در حوزه نمایش دینی دارند چرا که دیده شده است با فرض یک نمایشنامه ثابت اگر گروهی خواسته باشد آن را در سال‌های متوالی با تغییر در شکل و فرم، حذف و اضافه کردن برخی صحنه‌ها اجرا کند از سوی مخاطب مورد شماتت قرار خواهد گرفت که مثلاً چرا این صحنه را مانند سال قبل کار نکردید و یا بهتر نبود دست به تغییر در ترکیب این نمایش نمی‌زدید و از این قبیل پرسش‌ها.
فدایی‌حسین در ادامه گفت: آنچه که در مورد شرح این وقایع وجود دارد بارها و بارها از جانب رسانه‌های دیگری همچون منابر، مجالس روضه‌خوانی و مانند اینها دیده و شنیده‌ایم و واقعیت آن است که مخاطب باید در دیدن نمایش دینی به دنبال شرحی متفاوت باشد، البته این به معنی تحریف اصل واقعه نیست؛ منظور تغییر در نوع دیدگاه و منظری است که به آن نگاه کرده و حرف جدیدی را مطرح می‌کند.
تکرار بدون انعطاف، هر ساله موجب از دست رفتن طیف گسترده‌ای از مخاطبان نمایش دینی شده است
نویسنده نمایش عاشورایی «طوفان» تأکید کرد: اصرار بر اجرای تکراری و بدون انعطاف و تغییر نمایش‌های دینی و مناسبتی در طول سالیان متمادی، این مسئله و معضل را پدید آورده است که به غیر از طیف خاصی از تماشاگران، این‌گونه نمایشی ظرفیت مناسب و ویژه خود در زمینه جذب مخاطب را در استقبال از نمایش‌های دینی از دست داده است و به نظر من در شرایط کنونی باید به دنبال پرداخت‌های متفاوتی در روایت‌های نمایشی از یک واقعه دینی بود و در عین حال با فرهنگ‌سازی، ذائقه مخاطبان را نیز در پذیرش نوع خاصی از روایت‌های نمایش دینی تغییر داد.
فدایی‌حسین گفت: متأسفانه زمینه مناسبی برای این تغییر دیدگاه و رویکرد، تاکنون به وجود نیامده است و حتی در پاره‌ای از موارد دیده می‌شود که خود مسئولان و مدیران تئاتری پیش پای فعالان تئاتر دینی که به دنبال نوآوری در نگارش و تولید نمایش دینی هستند سنگ‌اندازی می‌کنند و یک فعال نمایشی در عین حالی که مراعات همه جوانب و شئون رایج در تولید این نمایش‌ها را دارد، مورد بازخواست در قبل و حین و پس از تولید و به روی صحنه رفتن اثر نمایشی قرار می‌گیرد و نتیجه این که عده قلیلی از این افراد از جمله خود من که دغدغه پرداختن به این ژانر نمایشی را داشته و داریم، به دلیل بروز این مشکلات فعالیت خود را معطوف به شکل‌های دیگری از هنر نمایش می‌کنیم.
