اعتقاد علامه مصباح به نقد درون علمی و نقد مبنایی در علوم انسانی

به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعبدالحمید ثابت، رئیس نمایندگی جامعةالمصطفی العالمیه در افغانستان، ۲۱ دی‌ماه طی سخنانی در نشست علمی«علم دینی در اندیشه فیلسوف معاصر علامه مصباح یزدی(ره)» که با حضور جمعی از اساتید و طلاب افغانستانی برگزار شد، با بیان اینکه ما در عین حال که مدیون علامه مصباح هستیم، تجلیل از ایشان تجلیل از علم، معنویت و اخلاق می‌باشد، گفت: ریشه‌های بحث علم دینی در کشور‌های اسلامی متفاوت از ریشه‌های آن در کشور‌های غربی است.

استاد جامعةالمصطفی العالمیه اظهار کرد: تعالیم تحریف شده مسحیت، قایل به جدایی بودن علم و دین، گرایش‌های ماتریالیستی و ...، از جمله دلایل طرح بحث علم دینی در غرب است و چون آموزه‌های دین مبین اسلام تفاوت زیادی با مسحیت دارد، لذا طرح بحث علم دینی در حوزه فرهنگی اسلام با غرب یکسان نیست.

حجت‌الاسلام ثابت به راه حل‌های ارائه شده برای تعارض علم و دین اشاره کرد و گفت: اولین راه حل این است که دین اختصاص به امور اخروی دارد و علم به اموری دنیوی می‌پردازد؛ لذا در دیدگاه تفکیک زبانی این دو همچنین، تساوی علم و دین و تعارض کامل میان علم و دین باید گفت که آن‌ها معارض با آموزه‌های اسلامی است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه علم و دین دارای تعدد معنایی بوده و تا ۶۳ مورد برای آن معنا ذکر شده است، افزود: تلقی و برداشت علامه مصباح یزدی(ره) از علم دینی عبارت است از مجموعه مسائلی با محور واحد از هر منبعی و هر روشی که به دست آمده و با اسلام ناب هماهنگ باشد و راه سعادت انسان را نشان دهد، علم دینی است.

حجت‌الاسلام ثابت بیان کرد: با این‌که تاریخ علم دینی در اروپا پس از قرن ۱۵ و به دوران رنسانس می‌رسد، اما موضوع علم دینی در حوزه علمیه قم توسط ایشان پس از انقلاب اسلامی آن‌هم بعد از انقلاب فرهنگی مطرح شد.

استاد جامعةالمصطفی العالمیه افزود: نکته مهم از نظر علامه این است که علم دینی در ایران از بحث اسلامی کردن دانشگاه شروع شد و توجه به این نکته بسیار اهمیت دارد. نکته مهم دیگر، «حل مباحث لفظی» و تعریف دقیق مفاهیم در این عرصه است.

رئیس نمایندگی المصطفی در افغانستان اظهار کرد: از دیدگاه علامه، گام زدن در مسیر علم دینی نقد علمی است؛ بدین معنی که علوم خصوصا علوم انسانی هم باید نقد درون علمی و هم نقد مبنایی شود.

وی در ادامه به ویژگی برجسته آیت‌الله مصباح یزدی(ره) اشاره کرد و گفت: نظم خاص در اندیشه‌ورزی و مدیریت از ویژگی‌های مهم علامه مصباح(ره) بود.