باور جبهه حق به وعده الهی؛ عامل تبدیل محاسبات دشمن به ضد خود

به گزارش ایکنا، رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اخیر به مناسبت سالروز قیام 19 دی 1356 مردم قم با اشاره به محاسبات رژیم پهلوی برای تنزل جایگاه امام(ره) با استناد به آیه 42 سوره «طور» فرمودند: «مردم قم این محاسبه را به هم زدند؛ یعنی در واقع این کار مردم قم محاسبه‌ دشمن را به هم زد؛ فَالَّذینَ کَفَروا هُمُ المَکیدون؛ آنها توطئه چیدند امّا این توطئه علیه خودشان تمام شد؛ یعنی می‌خواستند امام را بشکنند، [امّا] موجب شد که امام مستحکم‌تر، پُرفروغ‌تر در صحنه ظاهر شد؛ می‌خواستند رابطه‌ مردم را با امام ضعیف کنند، این رابطه مستحکم‌تر شد؛ می‌خواستند نهضت را تضعیف کنند، این نهضت قوی‌تر شد؛ در واقع حرکت مردم متضمّن یک چنین محاسبه‌ای بود.»

در حقیقت براساس این آیه محاسبه دقیق مبتنی بر ایمان در مقابل کید و مکر کفار، نه تنها محاسبات دشمن را برهم‌می‌زند بلکه آن طرح و نقشه دشمن را به ضد خود آنان تبدیل می‌کند.

متن آیه: «أَمْ يُرِيدُونَ كَيْدًا ۖ فَالَّذِينَ كَفَرُوا هُمُ الْمَكِيدُونَ»

ترجمه آیه: «یا می‌خواهند [بر ضد تو] نیرنگ و فریبی به کار گیرند؟ ولی کافران [بدانند که] خود اسیر و محکوم نیرنگ شده‌اند.»

آیت‌الله مکارم شیرازی در تفسیر نمونه پیرامون این آیه بیان می‌دارد: «آيه فوق مطابق اين تفسير همانند آيه ۵۴ سوره آل‌عمران است كه مى‌گويد: و مكروا و مكر الله و الله خير الماكرين؛ اين احتمال نيز از سوى جمعى از مفسران پذيرفته شده كه منظور اين است: (توطئه‌هاى آنها سرانجام بر ضد خود آنها تمام مى‌شود)، شبيه آنچه در آيه ۴۳ سوره «فاطر» آمده است: و لا يحيق المكر السيى الا باهله؛ نقشه‌هاى سوء تنها دامان صاحبانش را مى‌گيرد. جمع ميان هر دو تفسير نيز بى مانع است.

اين آيه مى‌تواند با آيه قبل پيوند ديگرى داشته باشد و آن اينكه دشمنان اسلام مى‌گفتند: ما در انتظار مرگ محمديم، قرآن مى‌گويد از دو حال خارج نيست يا ادعا مى‌كنيد كه او با مرگ طبيعى قبل از شما مى‌ميرد، لازمه اين سخن آگاهى از اسرار غيب است و اگر منظورتان اين است كه با توطئه‌هاى شما از ميان مى‌رود بدانيد نقشه‌هاى خدا مافوق نقشه‌هاى شماست و توطئه‌هاى شما دامان خودتان را مى‌گيرد. اگر تصور مى‌كنيد كه با اجتماع در (دارالندوة) و طرح تهمت‌هایى همچون كهانت و جنون و شاعرى در مورد پيامبر قدرت داريد بر او پيروز شويد كور خوانده‌ايد، چرا كه قدرت خدا برتر از همه قدرت‌هاست و او سلامت و نجات و پيروزى پيامبرش را براى ابلاغ اين دعوت جهانى تضمين كرده است.»

مرحوم علامه طباطبایی نیز در تفسیر المیزان درباره این آیه آورده است: «از ظاهر سياق بر مى‌آيد كه مراد از كيد مكذبين، مكرى است كه با رسول خدا (ص) می‌كردند و نسبت‌هایی است كه به آن جناب مى‌دادند، از قبيل: كهانت، جنون، شاعر بودن و تقول، تا به وسيله مردم را از روى آوردن به وى روگردان كنند و از او دور سازند، و اين وسيله دعوتش باطل و بى‌اثر و نورش خاموش شود و اين كيد (با همه ماهرانه بودنش) كيد به خودشان بود، چون در مرحله اول خود را از سعادت ابدى و از افتادن به راه حق محروم مى‌سازند، بلكه مى‌توان گفت هر چند پيش خود خيال مى‌كنند كه عليه آن جناب نقشه مى‌ريزند ولى خبر ندارند كه اين خداست كه به دست خودشان توفيق را از ايشان سلب نموده، دارد مهر بر دل‌های‌شان مى‌زند.

بعضى از مفسران گفته‌اند: مراد از كيدى كه در اين آيه آمده، خصوص آن عملى است كه در دارالندوه انجام دادند، و مراد از (الذين كفروا) هم كه از آنان به مكذبين تعبير فرموده، همان افراد دارالندوه‌اند كه خدا كيدشان را درست عليه خود آنان به جريان انداخت و در جنگ بدر به كشتن‌شان داد.»

در حقیقت در این جنگ محاسباتی محور حق به واسطه باور و اعتقاد به وعده الهی و محور باطل به خاطر تکیه صرف به امور و لوازم مادی، این جبهه حق است که در نهایت به رغم مبتلا شدن به مشکلات، تنگناها، فشارها و تحریم‌ها به پیروزی می‌رسد.

در واقع جبهه حق به دلیل اتکا به عوامل معنوی و غیرمادی در کنار عوامل مادی، دست برتر را در این جنگ محاسباتی دارد و اگر روزی هم جبهه حق در این نبرد شکست خورده به دلیل در نظر گرفتن همین عوامل و لوازم غیرمادی یا فرامادی بوده است. به تعبیر رهبر معظم انقلاب «آن که در واقع دارد فریب می‌خورد، آن که دارد حرکت می‌کند به خیال اینکه به سمت قلّه می‌رود در حالی که دارد به سمت حضیض می‌رود، او «اَلَّذینَ کَفَروا» است...خیال می‌کنند دارند پیشرفت می‌کنند، [در حالی که] همین تجربه‌ چهل‌ساله‌ قبلی را باز دارند با کمال بی‌عقلی تکرار می‌کنند.» (بیانات در دیدار جمعی از پاسداران و خانواده‌های آنان، 19 فروردین 1398) 

لذا براساس این آیه می‌توان گفت كيد و نيرنگ دشمنان مقطعى نيست، بلكه دائمى است ولی با اتکای مؤمنان به وعده صادق الهی در کنار به کار گرفتن عقلانیت و تدبیر دقیق این نيرنگ‌ها، به کفار باز مى‌گردد. در حقیقت این آیه را می‌توان یکی دیگر از سنت‌ها و قوانین الهی ارزیابی کرد که البته لازمه آن باور عمیق مؤمنان به نصرت الهی و قراردادن عوامل غیرمادی در مجموعه محاسبات خود است.