خدمات «فین‌تِک رزق» به مسلمانان بریتانیا

به گزارش ایکنا، نظام تأمین مالی اسلامی و در کنار آن فین‌تِک اسلامی یکی از حوزه‌های اقتصادی است که در سال‌های اخیر و به خصوص در دوران شیوع پاندمی کرونا، کارنامه موفقی داشته است. از سوی دیگر رشد جمعیت مسلمانان در کشورهای غربی از یک سو و توسعه و گسترش استارتاپ‌ها در جوامع مختلف باعث شده که تقاضا برای حضور فعال در بازار خدمات و تولیدات حلال بیش از پیش گسترش پیدا کند.

با وجود اینکه همچنان در کشورهای غیراسلامی محصولات و خدمات حلال در اقتصاد این کشورها بخش کوچکی را تشکیل می‌دهند اما تقاضا برای خدمات مطابق با شرع قوی و رو به رشد است. بر اساس گزارش تامسون رویترز، دارایی‌های سازگار با شریعت اسلامی در سراسر جهان ـ از 200 میلیارد دلار در سال 2003 ـ به بیش از 2.4 تریلیون دلار تخمین زده شده و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2022 به 3.8 تریلیون دلار برسد. از سوی دیگر انتظار می‌رود که سرمایه‌گذاری‌های جدید در حوزه  فین‌تک اسلامی  رشد بیشتری داشته باشند.

سرمایه‌گذاری در فین‌تِک اسلامی در کشورهایی مانند مالزی و اندونزی با توجه به سرمایه‌گذاری‌ها و قوانین تسهیل کننده شروع استارتاپ‌ها در این کشورها از اولویت برخوردار است.

 با این همه در کشورهای غیراسلامی مانند بریتانیا تعداد استارتاپ‌های مرتبط با مسلمانان در حوزه‌های مختلف از جمله فین‌تِک اسلامی رو به افزایش بوده است. علت این امر رشد تقاضا برای دریافت خدمات بانکی حلال در بین مسلمانان بریتانیا است و استارتاپ‌هایی با محوریت خدمات مالی اسلامی و فین‌تِک اسلامی در سال‌های اخیر در این کشور فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.

در جولای سال 2019، نظرسنجی بانک گیت هاوس نشان داد که 46 درصد از 1000 مسلمان بریتانیایی که در نظرسنجی شرکت کردند، هرگز از خدمات تأمین مالی اسلامی استفاده نکرده بودند. طبق آخرین سرشماری رسمی در سال 2011، مسلمانان حدود 3 میلیون از جمعیت 63.2 میلیونی بریتانیا را تشکیل می‌دهند.

اولین بانک اسلامی بریتانیا، Al Baraka International(البرکة) در سال 1982 راه‌اندازی شد. پس از آن، محصولات منطبق با شریعت سفارشی در امور مالی تجارت و لیزینگ رشد کردند.  Ummah Finance در آوریل 2017 در بریتانیا راه‌اندازی شد، اما از آن زمان به بانک دیجیتال اخلاقی MoneeMint تغییر نام داد. دیگر بانک اسلامی فعال در بریتانیا Niyah در ژانویه 2020 راه‌اندازی شد و در آگوست همان سال توسط یک استارتاپ اسلامی دیگر که در حوزه تأمین مالی اسلامی فعالیت داشت به نام Wahed خریداری شد.

در حال حاضر پنج بانک اسلامی در بریتانیا وجود دارد و حدود 20 شرکت دیگر هم در حوزه وام و سرمایه‌گذاری، محصولات و خدمات تأمین مالی اسلامی را ارائه می‌دهند. بر اساس گزارشی از شرکت حقوقی Trowers & Hamlins، لندن مرکز اصلی غرب در جهان در حوزه تأمین مالی اسلامی است. دارایی‌های مطابق با شریعت در بریتانیا در سال 2017 بالغ بر 4.7 میلیارد پوند بود.

استارتاپ رزق (Rizq) یکی از جدیدترین استارتاپ‌هایی است که در حوزه فین‌تِک اسلامی فعالیت خود را آغاز کرده است.

رزق در سال 2020 کار خود را در لندن آغاز و اولین اپلیکیشن جایگزین بانکداری دیجیتال اسلامی در بریتانیا را در بازار این کشور عرضه کرده است.

به گفته بنیانگذاران این اپلیکیشن، رزق  تجربه بانکداری اسلامی دیجیتال شخصی و یکپارچه را ارائه می‌دهد، که به طور کامل از ارزش‌های اصلی مسلمانان و همچنین ارزش‌های اخلاقی در مورد مسائل مرتبط با سرمایه‌گذاری و بانکداری پیروی می‌کند.

به گفته سازندگان اپلیکیشن رزق، با استفاده از فناوری، مشتریان این استارتاپ‌ می‌توانند حساب خود را برخلاف بانک‌های موجود در بریتانیا ظرف چند ساعت باز کنند و بدون استفاده از فرم‌های چاپی کاغذی، تماس تلفنی طولانی و یا صف در شعب، کار افتتاح حساب را انجام دهند. فناوری استفاده شده در رزق، به‌طور خودکار تأیید هویت مشتریان را انجام می‌دهد و به آنها امکان می‌دهد به محض افتتاح حساب، پول خود را دریافت، ارسال و خرج کنند.

 ثبت نام و استفاده از رزق بسیار ساده است و کاربران خود را قادر می‌سازد تا پرداخت‌های سریع انجام دهند، بودجه خود را تنظیم کنند، به هر مؤسسه خیریه‌ای که انتخاب می‌کنند کمک مالی کرده و در برخی از محبوب‌ترین خرده‌فروشی‌های بریتانیا پول نقد دریافت کنند. علاوه بر این‌ها کاربران می‌توانند با استفاده از این اپلیکیشن پرداخت و انتقال پول هم به خارج از بریتانیا انجام دهند.

رزق توسط اکمل سلیم(Akmal Saleem) به بازار عرضه شد که بنیانگذار شرکت سرمایه‌گذاری اسلامی Maarij Wealth و مدیر ارشد بازاریابی سابق و عضو هیئت مدیره شرکت Brand786 Global هم بوده است. در حال حاضر شاهد امین(Shaheed Amin)  مدیرعامل رزق است.

کل بودجه رزق در حال حاضر بین 500 هزار یورو تا 1 میلیون یورو تخمین زده شده و به نظر می‌رسد که رزق، در حال برنامه‌ریزی برای اجرای برنامه‌هایی در جهت توسعه و رشد سرمایه خود است. هدف رزق این است که تا پایان سال حداقل 45000 مشتری داشته باشد. رزق همچنین با توجه به پتانسیل‌های موجود در سال 2022 برای حضور گسترده در بازار‌های اروپایی  برنامه‌هایی دارد.

ترجمه گزارش: محمدحسن گودرزی