جهاددانشگاهی؛ از جبهه‌های جنگ تا آبادانی کشور

پس از پیروزی انقلاب اسلامی نهادهای انقلابی در راستای پیاده‌سازی اهداف و ارزش‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی یکی پس از دیگری شکل می‌گرفت و در مرداد سال 1359 نوبت به تأسیس جهاددانشگاهی رسید تا پلی میان دانشگاه و جامعه و با شناسایی صحیح نیازهای کشور، مرهمی بر زخم‌ها باشد.

در استان زنجان نیز جهاددانشگاهی با وجود تنگناها، توجه جدی به اصلاح ساختاری، تقویت نیروی انسانی و ایجاد مراکز تخصصی را در دستور کار قرار داد و از سال 59 تا کنون با گذر از مشکلات مالی و سایر محدودیت‌ها دست از تلاش برای آبادانی و تربیت نیروی انسانی کارآمد برنداشته است. جهادگران با احصای نیازهای واقعی استان و با تأکید بر توسعه پایدار، ظرفیت‌های بومی را مورد توجه قرار دادند و در حوزه‌هایی همچون فناوری اطلاعات و ارتباطات، بیوفناوری مواد زیستی و سرب و روی که از اولویت‌های توسعه استان است، گام‌های مؤثری برداشتند.

مرکز آموزش علمی کاربردی جهاددانشگاهی زنجان در سال 81 با پذیرش 40 دانشجو در فضای 200 متر مربعی آغاز به کار کرده و اکنون در فضای 8500 متر مربعی پذیرای علاقه‌مندان به کسب علم و مهارت است و در دوره‌های آموزشی اشتغال‌محور کوتاه‌مدت پای در میدان اقتصاد مقاومتی گذاشته است.

پیوند دانش‌آموختگان به بازار کار همواره یک دغدغه در کشور بوده که جهادانشگاهی برای حل این مشکل نیز چاره‌ای اندیشیده و سازمان تجاری‌سازی فناوری و اشتغال دانش‌آموختگان در استان زنجان را در سال 88 راه‌اندازی کرد.

تولید ثروت از فرهنگ، تعاریف جدیدی است که در فرهنگ لغات جهاددانشگاهی زنجان قرار گرفته و ورود این نهاد به حوزه صنایع فرهنگی و خلاق به سال 92 باز می‌گردد تا حلقه‌های زنجیره کارآفرینی را یکی پس از دیگری تکمیل کند و خود را به عنوان قطب صنایع فرهنگی به کشور بشناساند. مرکز فرهنگ و فناوری‌های نوین رسانه‌ای، باشگاه علمی فرهنگی دانشجویان جهاددانشگاهی و انتشارات نیز به کمک رسالت‌های این نهاد آمده و با فعالیت خبرگزاری‌های ایکنا و ایسنا کمک به برطرف کردن نیازهای جامعه، اطلاع‌رسانی و ترویج فرهنگ ایرانی ـ اسلامی را تحقق بخشیده است.

خلیل جمشیدی از نیروهای جهاددانشگاهی در سال‌های 66 تا 75 و رئیس سابق دانشگاه زنجان در گفت‌وگویی با خبرنگار ایکنا زنجان، به بیان خاطرات و تأثیرگذاری این نهاد انقلابی در کشور پرداخت. جمشیدی از فروردین سال 66 به جهاددانشگاهی زنجان پیوست، در ابتدا مسئولیت بخش تحقیقات و پژوهش را بر عهده گرفت و سپس تا سال 73 معاون آموزش و پژوهش بود و از سال 73 تا 75 نیز مدیرعامل مؤسسه آموزشی جهاددانشگاهی شد و همزمان به عضویت هیئت علمی دانشگاه زنجان درآمد.

رمز موفقیت جهاددانشگاهی

جمشیدی ضمن تبریک چهلمین سال تشکیل جهاددانشگاهی به جهادگران، اظهار کرد: از سال 66 وارد جهاددانشگاهی شدم ابتدا در سمت کارمند فعالیت می‌کردم و بعد از 6 ماه عضو هیئت علمی شدم. شکل‌گیری این نهاد پس از انقلاب فرهنگی و در راستای سیاست‌های انقلاب بود و در مجموع جهاددانشگاهی را مجموعه‌ای موفق می‌دانم که رمز این موفقیت برخورداری از نیروهای متعهد و متخصص است.

وی با اشاره به اینکه ابتدای فعالیت جهاددانشگاهی با سال‌های جنگ تحمیلی نیز گره خورده بود، بیان کرد: بسیاری از نیروهای جهاددانشگاهی در زمان جنگ در عملیات‌ها شرکت می‌کردند و بعد از عملیات باز می‌گشتند و به جهاد علمی و فرهنگی برای پیشرفت کشور مشغول می‌شدند و به موازات این فعالیت‌ها، کارهای پژوهشی هم انجام می‌دادند. نخستین کار پژوهشی دانشگاه زنجان را جهاددانشگاهی با 3 طرح تحقیقاتی آغاز کرد. این نهاد انقلابی در مقابل تمام نیازها و چالش‌های جامعه ساکت نماند و در واقع مجموعه نابی شکل گرفت که اکنون بخش‌های اعظمی از آن حفظ شده است.

جمشیدی با ذکر اینکه در سال 59 که عمری از انقلاب نگذشته و روحیه انقلابی در جامعه حاکم بود، باید نهادی در راستای اهداف انقلاب شکل می‌گرفت که محیط علمی و فرهنگی دانشگاه‌ها را هم تلطیف کند، ادامه داد: جهاددانشگاهی علاوه بر کارهای علمی و فرهنگی، بخش آموزش را هم توسعه داد و آزمایشگاه‌هایی را راه‌اندازی و جزو اولین گروه‌هایی بود که دستگاه‌های تحقیقاتی را از ژاپن خریداری کرد و به دانشگاه هم کمک رساند.

نیروهای پرورش‌یافته در جهاددانشگاهی

وی به نیروهای پرورش‌یافته در جهاددانشگاهی اشاره و بیان کرد: اسدالله رازانی که معاون سیاسی و امنیتی استاندار زنجان و کردستان را در کارنامه دارد، جزو شاگردان جهاددانشگاهی بود، اسکندر زند که 5 سال به عنوان معاون وزیر جهاد کشاورزی فعالیت کرد و اسکندری‌نسب، دانشیار دانشگاه زنجان و حسین صارمی از اساتید دانشگاه تهران از جمله نیروهای پرورش‌یافته در این نهاد انقلابی هستند.

جمشیدی نقش جهاددانشگاهی در تحقق نقشه جامع علمی کشور را مؤثر خواند و افزود: اگر بخواهیم موفقیت‌های انقلاب را تنها به تعداد انگشتان دست بشماریم، بی‌شک یکی از آن‌ها مربوط به جهاددانشگاهی است و بعد از موفقیت در زمینه سلول‌های بنیادی نظر بسیاری به سمت این نهاد انقلابی جلب شد که می‌توانند به نیروهای توانمند آن اعتماد کنند.

وی با اشاره به اینکه در ابتدای فعالیت جهاددانشگاهی اعتقادی به ظرفیت‌های این نهاد وجود نداشت، تصریح کرد: با این حال جهادگران با حرکت‌های خودجوش و بدون اتکا به منابع دولتی کارهای ارزشمندی را انجام دادند که حاکمیت هم از این دستاوردها بهره‌مند شده است؛ البته در میانه راه این نهاد دچار افت و خیزهایی شد، اما با توانمندی‌هایی که از خود نشان داد نظر بسیاری از بخش‌های جامعه را به خود منعطف کرد.