چرا اقتصاددانان مسلمان الگوهای عملیاتی وحدت را ارائه نمی‌دهند
گروه اقتصاد ــ عضو هیئت‌علمی مؤسسه امام خمینی(ره) گفت: متأسفانه به خاطر گسست‌های سیاسی که در جهان اسلام ایجاد شده و استعمارگران هم ید طولایی در این باره دارند زمینه موفقیت ایده‌هایی همانند بازار مشترک و پول واحد اسلامی، چندان وجود ندارد و متفکران اسلامی هم به سمت الگوسازی نرفته‌اند.
محمدجواد توکلی، عضو هیئت‌علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در گفت‌وگو با ایکنا، به مناسبت فرارسیدن هفته وحدت، به بیان نکاتی درباره نقش ایجاد بازار مشترک اسلامی در ایجاد وحدت و همچنین موانع شکل‌گیری بازار و پول مشترک اسلامی پرداخت و گفت: این مسئله بسیار مهمی است و شاید یکی از مواردی که کمتر بر روی آن کار کرده‌ایم، تقویت تعاملات اقتصادی جهان اسلام باشد. این اقدام می‌تواند ظرفیتی برای جمهوری اسلامی ایران و همچنین برای جهان اسلام باشد.
پیشنهادهای متخصصان اقتصاد اسلامی در راستای وحدت
وی ادامه داد: متأسفانه اکنون دشمنان ما بین دولت‌های اسلامی فاصله انداخته‌‌اند و خودشان از منافع تعامل با کشورهای اسلامی بهره می‌برند. این استراتژی‌‌ای است که آمریکا در کشورهایی همانند عراق، افغانستان، سوریه و بسیاری از کشورهای دیگر پیاده کرده است. این ایده از سوی بسیاری از متفکران و متخصصان اقتصاد اسلامی هم مطرح شده که پیوندهای میان کشورهای اسلامی و به ویژه پیوندهای اقتصادی را تقویت کنیم.
توکلی با بیان اینکه تاکنون چندان درباره تحقق این ایده‌ها کار نکرده‌ایم، افزود: از جمله این پیشنهادات همین اجرایی کردن بازار مشترک اسلامی و پول واحد است اما به نظر می‌رسد چندان بر روی این تئوری‌ها کار نکرده‌ایم و الگوهای عملیاتی آن ارائه نشده است. از سوی دیگر متأسفانه به خاطر گسست‌های سیاسی که در جهان اسلام ایجاد شده و استعمارگران هم ید طولایی در این مورد دارند زمینه موفقیت چنین ایده‌هایی، چندان وجود نداشته و متفکران اسلامی هم به سمت الگوسازی نرفته‌اند.
تجربه اتحادیه اروپا
این کارشناس مسائل اقتصادی ابراز کرد: می‌توان گفت مشکلات سیاسی باعث شده که ایده‌های بسیار خوب اقتصادی در زمینه بازار مشترک و پول واحد اجرایی نشود. نکته مهمی که باید توجه کرد این است که این ایده‌ها هرچند ایده‌های خوبی هستند اما با توجه به تجاربی که در سایر کشورها همانند اتحادیه اروپا شاهد آن هستیم برخی مشکلات هم در این زمینه‌ها وجود دارد که گاهی اوقات باعث می‌شود که این اتحادها و پیوندها دچار تزلزل شود.
اگر نوعی همگرایی بین کشورهای حاشیه خلیج فارس ایجاد می‌شد به نظر می‌رسد که خاورمیانه ظرفیت بسیار زیادی دارد تا به وحدت و همگرایی اقتصادی برسد
عضو هیئت‌علمی مؤسسه امام خمینی(ره) به نمونه اتحادیه اروپا اشاره کرد و یادآور شد: نمونه واضح این موضوع را هم در ماجرا «برگزیت» مشاهده می‌کنیم که انگلستان در حال خروج از این اتحادیه است. همچنین مشکلاتی همانند کشور یونان وجود دارد که کشورها دیگر معتقدند مشکلات اقتصادی این کشور به سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم سرریز می‌شود. اینها چالش‌ها و تجاربی هستند که اگر بخواهیم ایده‌های خودمان در زمینه بازار و پول مشترک اسلامی را اجرا کنیم باید آنها را مورد توجه قرار دهیم تا با مشکل مواجه نشویم.
اهمیت توجه به پیمان‌های دوجانبه پولی در راستای تحقق وحدت
مدیرمسئول دوفصلنامه «معرفت اقتصاد اسلامی» گفت: علاوه بر بازار مشترک و پول واحد، ایده‌های دیگری قابل طرح هستند که بیشتر می‌توانند عملیاتی شوند. مثلاً پیمان‌های دوجانبه پولی بین کشورهای اسلامی، یکی از زمینه‌هایی است که می‌تواند کشورهای مسلمان را از آسیب‌های ناشی از ارزهای جهان‌روا همانند دلار و همچنین تحریم‌های اقتصاد رها کند. به نظرم لازم است بیشتر بر روی پیمان‌های منطقه‌ای بین کشورهای مسلمان همانند «اکو» کار کنیم.
وی با بیان اینکه ظرفیت‌های بسیاری در منطقه ما برای همگرایی اقتصادی وجود دارد، تصریح کرد: اگر نوعی همگرایی بین کشورهای حاشیه خلیج فارس ایجاد می‌شد به نظر می‌رسد که خاورمیانه ظرفیت بسیار زیادی دارد تا به وحدت و همگرایی اقتصادی برسد تا به جای اینکه منافع اقتصادی کشورهای منطقه به جیب استعمارگران و کشورهای غیرمسلمان برود. این منافع با ایجاد همگرایی به خود کشورهایی مسلمان برسد.
عضو هیئت‌علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در پایان گفت: البته تحقق این موضوع نیاز به فکر سیاسی و همچنین در این مورد به میزان زیادی نیازمند تحولات فرهنگی هستیم. اما به نظر می‌رسد در این حوزه‌ها هم متفکران و هم سیاستمداران و مدیران اجرایی ما کمتر کار کرده‌اند و به میزان اندکی به سمت طراحی مدل و الگو رفته‌اند تا از این ظرفیت‌های اقتصادی استفاده کنند.
انتهای پیام
