سطح تالاب میقان اراک از تراز چهل ساله خود گذشت/ ذخیره ۱۱۰ میلیون متر‌مکعبی آب در تالاب
گروه اجتماعی ــ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی گفت: خوشبختانه امسال از بارندگی‌های خوبی برخوردار بودیم، سطح تالاب میقان از تراز ۴۰ ساله خود گذر کرده است و در حال حاضر ۱۱۰ میلیون متر مکعب آب در تالاب وجود دارد.
به گزارش ایکنا از استان مرکزی، رضا میرزایی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی امروز، 19 خرداد در نشست خبری با اصحاب رسانه که در سالن جلسات اداره کل برگزار شد گفت: 5 جولای مقارن با 15 خرداد روز جهانی محیط زیست نام‌گذاری شده است و اقداماتی در تمام سطح دنبال انجام می‌شود؛ از جمله اینکه فعالین این حوزه قصد دارند مردم را با چالش‌های زیست محیطی آشنا کنند.
وی در خصوص گزارش‌های انجام شده اداره کل حفاظت محیط زیست در سال گذشته بیان کرد: عملکرد این مجموعه با وجود پرونده‌های سنگین حقوقی، یگان حفاظت و نظارت پایش قابل توجه است، خوشبختانه در قسمت‌های مختلف مصوبه‌ای نداریم که خلاف مقررات زیست محیطی باشد و از این بابت از همه مسئولان امر تقدیر می‌کنم.
میرزایی با استناد به فرمایش رهبری که فرمودند، اگر محیط زیست نداشته باشیم هیچ سیاستی وجود ندارد و چیزی هم باقی نخواهد ماند، اظهار کرد: در هیچ یگانی برای رونق تولید از هیچ صنعتی که آلودگی زیست محیطی داشته باشد حمایت نمی‌کند، هیچ کدام از مصوبات اجازه استقرار واحدهای آلاینده را نداده است.
این مقام مسئول در خصوص خط قرمزهای حوزه زیست محیطی هم گفت: مناطق حفاظت شده، ضوابط استقراری شعاع 120 کیلومتری تهران در شهرستان زرندیه و شعاع 30 کلیومتری اراک جزو خط قرمزهای زیست محیطی هستند. استان در حال پیگیری‌های لازم است و اجازه استقرار صنایع را در این شعاع نخواهیم داد.
وی با اشاره به صنایع «های تِک» و «دانش بنیان» اضافه کرد: رویکرد زیست محیطی به سمت این دو صنعت در حال پیشرفت است و طی بررسی‌های صورت گرفته و علی‌رغم سخت‌گیری‌های انجام شده استعلام‌های موافقت شده سال 97 نسبت به سال 96 افزایش داشته است.
میرزایی بیان کرد: سخت‌گیری در برخی صنایع همچون بسته بندی اصولی که با قانون زیست محیطی منافاتی نداشته است بی‌مورد بوده است که در قانون هوای پاک اصلاح شده و قانون جامع اعلام شده است، در این قانون کارگروه ماده 8 به کارگروه ماده 11 تبدیل شده است و در این کارگروه قید شده است که محدودیت شعاع شامل حال این دستورالعمل‌ها نمی‌شود و مصوبات هیئت وزیران به قوت خود باقی است.
وی در تشریح اقدامات سال 97 این اداره تصریح کرد: در سالی که گذشت بارندگی‌ها خوب بود و امسال نیز از بارندگی‌های خوبی برخوردار بودیم، سطح تالاب میقان از تراز 40 ساله را گذر کرده است و در حال حاضر 110 میلیون متر مکعب آب در تالاب وجود دارد. وجود این آب هم تهدید و هم فرصت محسوب می‌شود که توجه به صنعت گردشگری این منطقه از فرصت‌های آن به شمار می‌آید. یکی از اتفاقات رخ داده در سال 97 برگرداندن باطله‌های شرکت املاح است که در شرکت پمپ‌هایی مستقر شد که به محض اینکه فعالیت امسال فصل برداشت آغاز شود داخل چاله‌هایی که توسط شرکت ایجاد می‌شود دوغاب منتقل می‌شود، دیگر این شرکت 17 سال فعالیت داشت و میلیون‌ها تن پسماند کنار شرکت دپو شده است و اکوسیستم منطقه را به هم زده است که این پسماندها امسال توسط پمپ شرکت داخل چاله‌ها منتقل می‌شود. سال گذشته یک میلیون تن منتقل شد و سال 96، 600 هزار تن که همه را اغلب کنار جاده‌ها ریختند و به چاله‌ها نریختند که با بازگشتن پسماند به چاله‌ها تعادل آبی منطقه برقرار می‌شود.
میرزایی با اشاره به احداث دایک حفاظتی کنار تالاب، اظهار کرد: سال 96 آتش‌سوزی‌ای در تالاب رخ داد که حتی ماشین‌های آتش‌نشانی نتوانستند به منطقه وارد شوند و کل 200 هکتار کامل سوخت اما خوشبختانه هیزم زنده بود و دوباره رشد کردند و کل آتش‌سوزی جبران شد. دایک حفاظتی ایجاد شده با دستورالعمل سازمانی بود اگر این دایک‌ها ایجاد نشده بود روستاهایی که سمت دایک هستند را کاملا فاضلاب مدفون می‌کرد لذا دایک از وقوع سیلاب جلوگیری کرد.
مدیرکل محیط زیست استان در خصوص برج پرنده‌نگری هم گفت: این برج در سال 93 احداث شده است و در سال 96 با وقوع آتش‌سوزی و حضور گردشگران در این منطقه اشکالاتی را ایجاد کرده بود، سال 97 اعتباری گذارده شد و با نظارت سازمان علی‌رغم تغییرات شدید قیمت‌ها قسمتی از مستحکم‌سازی برج انجام شده و امنیت نسبی برقرار شده است.
میرزایی ادامه داد: برج پرنده‌نگری یکی از ظرفیت‌های گردشگری استان است که از این برج تالاب به کلی رصد می‌شود، قرار بر این بود که سال 93 دوربین‌ها نصب شود، دوربین‌ها داخل اداره مستقر است و قرار شد سامانه‌ای بگذاریم و نظارت آنلاین داشته باشیم اما به دلیل عدم امنیت دوربین‌ها فعلا نصب نشده است، اگر سازمان مدیریت برنامه بودجه‌ای برای بازسازی یا تکمیل و یا نوسازی اختصاص دهد تجهیزات در محل قرار می‌گیرد. جاده تالاب برای تردد مردم رسمیت نداشته و برای برداشت املاح معدنی در نظر گرفته شده است که قاعدتا باید جمع‌آوری شود؛ چراکه وجود این جاده باعث برهم خوردن اکوسیستم تالاب می‌شود، با احداث پارکینگ از ورود گردشگران به تالاب با خودرو جلوگیری می‌شود.
وی در خصوص کاهش تعداد روزهای آلاینده هم گفت: خوشبختانه در سال 95، 105 روز آلاینده، سال 96، 63 روز که در سال 97 به 47 روز رسیده است. از ابتدای سال جاری تاکنون تنها یک روز ناسالم داشته‌ایم که شاخص سلامت ما طبق استاندارد باید 100 باشد و 102 یا 103 بوده است، کاهش آلایندگی‌ها به دلیل توزیع سوخت پاک در جایگاه‌ها و افزایش میزان بارندگی‌هاست.
میرزایی با بیان این نکته که پارامترهای آلایندگی در سطح اراک تغییر کرده است، اضافه کرد: تغییر در راستای همراهی صنعت و دستگاه‌های متولی صورت گرفته است، در هوای اراک پارامتر ناکس، دی اکسید گوگرد نداریم و تنها عامل آلایندگی ما ذرات کمتر از2.5 میکرون است که این ذرات منشأ داخلی خروجی اگزوز خودروها یا فرامنطقه‌ای دارند، خوشبختانه با افتتاح پل فراهان قسمتی از بار ترافیکی به کمربند شمالی انتقال یافت و اراک کمتر آسیب می‌بیند.
وی در خصوص نیروگاه حرارتی شازند هم گفت: بیشتر از 95 درصد از گاز طبیعی استفاده شده است که این مهم در کاهش آلایندگی‌ها سهم عمده‌ای داشته است. همچنین تمام 22 بیمارستان استان تا پایان سال گذشته به دستگاه اتوکلاو مجهز شدند، بیمارستانی نداریم که دستگاه بی‌خطر‌ساز پسماندهای عفونی نداشته باشد، مشکل اصلی ما مطب‌های داخل شهرهاست که این مشکل در شهرهایی همچون ساوه، آشتیان، تفرش، کمیجان با انتقال مطب‌ها به بیمارستان‌ها رفع شده است، اما در شهر اراک به دلیل تعدد زیاد مطب این امکان وجود نداشت، هفته گذشته با دستور دادستان در کارگروه پسماند مصوب شد زمین در اختیار پیمانکار قرار داده شود تا مطب‌ها به این مکان انتقال داده شوند، این زمین واگذار شده و دستگاه اتوکلاو مرکزی در این مکان تعبیه می‌شود و پسماندهای بیمارستانی مطب‌ها را جمع‌آوری می‌کند.
میرزایی اظهار کرد: سال 97 پایان آلودگی دیگ‌های بدون کنترل آلومینیوم بود، دیگ‌هایی که هیچ‌گونه سیستم فلیتراسیونی نداشتند، کاملا جمع‌آوری شده و دیگ‌های جدید با فلیتر نصب شده است. نظارت کامل بر عملکرد آلومینیوم وجود دارد و حتی این کارخانه مشاور زیست محیطی استخدام کرده است؛ مشکلات آنودسازی خیرآباد همچنان باقی است و ایرالکو همچنان در لیست صنایع آلاینده قرار دارد.
وی در مورد شرکت ایرالکو هم گفت: پیگیری قضایی محیط زیست با شرکت ایرالکو قدمتی 20 ساله دارد، 21 عنوان دعاوی بین شرکت و اداره کل محیط زیست در دستگاه قضایی استان و تهران مطرح شده است. بیشتر از 90 درصد پرونده‌ها با طرفیت محیط زیست استان مرکزی در محاکم قضایی مطرح است. سال گذشته 3 پرونده در محاکم حقوقی و کیفری استان تهران مطرح شده است که تاکنون منجر به صدور رأی قطعی هم نشده است. دو رأی قطعی همچون آلایندگی آلومینیوم است و سازمان محیط زیست سازمان تشخیص‌دهنده است.
میرزایی اظهار کرد: مهار چهار نوع بیماری طاعون نوشخوارکنندگان کوچک در سال 94 و آنفولانزای فوق حاد پرندگان در سال 95 باعث شده استان مرکزی به عنوان استان معین کشور در نظر گرفته شود و نقشه راه برای آن تهیه شود و تجهیزاتی که در سال‌های گذشته فراهم شده است می‌توانیم 2 هزار نفر را برای مقابله با بیماری‌ها تجهیز کنیم. علی‌رغم اینکه سایر استان‌ها تلفات زیادی در حوزه زیست محیطی داشتند ما کمترین تلفات را شاهد بودیم.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان ادامه داد: 30 محیط بان به کوله اطفاء حریق« NOVIPACKL» مجهز شدند و تمام خودروهای عملیاتی به کپسول آتش‌نشانی مجهز شدند که در صورت اتفاق حریق در مرحله اول آتش‌سوزی را کنترل کنیم. خوشبختانه تا امروز آتش‌سوزی در مناطق حفاظت شده محیط زیست نداشته‌ایم، اما در صورت وقوع برنامه برای کنترل پیش‌بینی شده است.
میرزایی ادامه داد: برنامه اولین کپسول دفن زباله‌هایی که غیرقابل تفکیک هستند دردستور کار قرار دارد و برنامه‌های خوبی هم شهرداری در این زمینه داشته است ولی علی‌رغم همه نقاط قوت در تفکیک پسماندها در مدیریت پسماند اشکال وجود دارد، علت عدم تحقق هم این است که در سال 96، لایحه‌ای به مجلس داده شد و یک و سه دهم میلیارد دلار برای سامانه پسماند کشور اعتبار درخواست شد که متأسفانه مجلس و نمایندگان این اعتبار را به جای دیگری غیر از وزارت کشور اختصاص دادند انتظار داریم نمایندگان کمک کنند امسال برای اختصاص اعتبار مناسب برای پسماند در کشور در نظر گرفته شود.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار ایکنا مبنی بر اینکه تا چه حد طرح‌های مطالعاتی در خصوص آیات متناسب با محیط زیست صورت گرفته و نحوه آشنایی و فرهنگسازی بین مردم در راستای حفاظت از محیط زیست باید چگونه باشد گفت: بیش از 2600 آیه از کلام وحی در مورد ارتباط انسان با محیط زیست و طبیعت است، در قرآن تمام مسائل شفاف و روشن بیان شده است و براساس مطالعاتی که در سال 2012 انجام شده است تمام ادیان 12 گانه دنیا متفق‌القول به این نتیجه رسیدند که بهترین راهکار برای حفظ محیط زیست استفاده از آموزه‌های دینی است.
میرزایی اضافه کرد: در قرآن به طور مثال برای گوشت گراز 4 آیه ذکر شده و همه آیات دال بر نجس بودن این گوشت دارد ولی علی‌رغم آیات مندرج در قرآن شاهدیم برخی از شکارچیان گراز را شکار کرده و از گوشت آن استفاده می‌کنند. آسیب‌های وارده ناشی از دوری مردم از آموزه‌های اسلامی است؛ نقل است در کلام امام صادق(ع) که اگر فردی برای شکار سفر می‌کند سفرش حرام محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: اگر تمام موارد دینی در سبک زندگی عموم قرار گیرد قطعا با مشکلات کمتری مواجه هستیم، فایل‌‌هایی که علما در مورد محیط زیست فرمایشاتی داشتند موجود است؛ برنامه خاصی هم از رادیو معارف پخش می‌شد که بخشی از آن اختصاص به رابطه انسان و محیط زیست در قرآن داشت. سخنرانی در خطبه‌های پیش از نماز عبادی سیاسی جمعه از دیگر برنامه‌ها در راستای فرهنگسازی و آشتی مردم با طبیعت است.
میرزایی افزود: به منظور برقراری ارتباط هرچه بهتر مردم با طبیعت از ائمه جمعه و جماعات خواسته شده تا در تریبون نماز جمعه و منابر مساجد آموزه‌های دینی در خصوص حفاظت از محیط زیست را بیان کنند در این مینه با سازمان تبلیغات اسلامی مکاتبه شده است تا برنامه‌ها طبق برنامه پیش برود.
وی بابیان این نکته که برای حفاظت از محیط زیست از مدارس باید آغاز کنیم، گفت: اگر آموزه‌های دینی از سال‌های ابتدایی تحصیل با دانش‌آموزان عجین شود سال‌های بعد با شکارهای غیرمجاز و بدرفتاری با زباله‌پراکنی در محیط زیست و تخریب اکوسیستم مواجه نخواهیم شد.
