راهبردهایی برای بهره‌مندی از قرآن در حکمرانی

حجت‌الاسلام مسعود رائیجی، دبیر علمی پروژه حکمرانی قرآنی سازمان دارالقرآن الکریم، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، با اشاره به انتشار کتابی با عنوان «گفت‌وگو‌های راهبردی پیرامون فتنه ۱۴۰۱ با رویکرد دینی» در قالب یک گزارش سیاستی گفت: این گزارش حاصل نشست‌های اندیشه‌ورزی قرآن و حکمرانی است. در فصل اخیر حدود ۱۵ نشست اندیشه‌ورزی در محل سازمان دارالقرآن الکریم برگزار شد و جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه  با نگاه راهبردی، فتنه سال 1401 را از منظر دین و قرآن تحلیل و پاسخ‌هایی برای برون‌رفت از این وضعیت مطرح کردند.

وی افزود: با پایان برگزاری این نشست‌ها، متن گفت‌وگو‌ها به صورت کامل و تفصیلی پیاده شد. این کتابچه و گزارش سیاستی، خلاصه‌ای از متن‌ نشست‌هاست و تلاش کردیم که جملات کلیدی و ایده مرکزی هر یک از اساتید را در این گزارش سیاستی بیاوریم و به این شکل تدوین کنیم.

دبیر علمی پروژه حکمرانی قرآنی سازمان دارالقرآن الکریم با بیان اینکه در این کتابچه نظر ۱۳ نفر از اساتید گنجانده شده است، تصریح کرد: مخاطب اصلی این گزارش مدیران ارشد کشور و به‌خصوص سیاستگذاران عرصه فرهنگی هستند.

رائیجی اظهار کرد: دغدغه ما از پرداختن به موضوع قرآن و حکمرانی به این جهت است که عامل اصلی احیای قرآن در کشور و امت اسلامی را حضور قرآن و بهره‌مندی از آن در عرصه سیاست‌گذاری و حکمرانی جامعه می‌دانیم. همانطور که مقام معظم رهبری پنج حلقه را در نسبت با قرآن در این رابطه بیان می‌کنند، این موارد از روخوانی و روانخوانی شروع می‌شود و تا حفظ، انس، تدبر و در نهایت به عمل قرآن ختم می‌شود.

مدیر مرکز تولید محتوا و هماهنگی‌های راهبردی سازمان دارالقرآن الکریم تصریح کرد: امروز وضعیتی کنونی انقلاب اسلامی ما در نسبت به قرآن، سه حلقه ابتدایی را تا حدودی پیش برده‌ و زیرساخت‌ها و کار‌های مثبتی در این خصوص انجام داده است، اما دو حلقه پایانی که تدبر در قرآن به معنای فهم معانی قرآن و ارتباط با معناست کمتر پرداخته شده است.

وی بیان کرد: در عمل به قرآن در هر دو لایه فردی و اجتماعی، توفیقاتی نداشتیم. چهار حلقه اول مقدمه‌ای هستند برای عمل به قرآن، لذا ما در سازمان دارالقرآن به صورت ویژه بر روی بحث عمل به قرآن و بهره‌مندی از آن در لایه سیاست‌گذاری و حکمرانی مسائل اجتماعی و مسائل مبتلابه مردم استفاده می‌کنیم و امید داریم که حتما قرآن در این موضوعات اثرگذار بوده و منجر به حل مسائل اجتماعی شود.

دبیر علمی پروژه حکمرانی قرآنی سازمان دارالقرآن الکریم با اشاره به اینکه ما اساس تفاوت انقلاب اسلامی را با قدرت‌ها، کشور‌ها، جریان‌های غربی و شرقی و بازیگران جهانی در این می‌فهمیم که جمهوری اسلامی متکی به نرم‌افزاری متفاوت به نام عقلانیت است، گفت: این عقلانیت، مایه اقتدار و قدرتمندی است که در یک کلمه برگرفته از تمسک و انس با قرآن کریم است.

رائیجی ادامه داد: این عقلانیت متفاوت، خودش را در حل مسائل فردی و اجتماعی انسان‌ها نشان می‌دهد و ما به صورت جدی در سازمان دارالقرآن تلاش می‌کنیم که قرآن را به این عرصه وارد کنیم و استفاده و بهره‌مندی خودمان را در این حوزه بیشتر و جدی‌تر ادامه دهیم.

مدیر مرکز تولید محتوا و هماهنگی‌های راهبردی سازمان دارالقرآن الکریم در خصوص چرایی پرداختن به موضوعات روز جامعه گفت: اینکه چرا ما به فتنه ۱۴۰۱ و مسئله حجاب پرداختیم به این جهت بود که از یک جهت تبدیل به مسئله واقعی کشور شده بود و امروز هم هست. مسئله عفت‌مندی، حیا و پوشش مردم یکی از مسائل واقعی و اجتماعی شده است و از سوی دیگر سطح و متن ظاهر قرآن به صورت ویژه به این مسئله پرداخته است. این موضوعات جز مسائلی است که خود خدای متعال به آن پرداخته است؛ لذا این عوامل باعث شد که ما به صورت خاص به این موضوعات بپردازیم.

وی اظهار کرد: امید داریم که در آینده این رویکرد‌ها و جلسات ادامه پیدا کند و با موضوعات مبتلابه دیگر جامعه با اساتید قرآنی و دیگر اساتیدی که رویکرد دینی و قرآنی به مسائل دارند، گفت‌وگو صورت گیرد. موضوع دیگر در خصوص این نشست‌ها و گفت‌وگو نسبت آنها با جهاد تبیین است. بر همین اساس یکی از مهمترین دغدغه‌هایی که در سازمان دارالقرآن برای برگزاری این نشست‌ها داشته‌ایم رسیدن به یک صورت‌بندی متفاوت و قرآنی برای تبیین فتنه سال گذشته و مسئله عفاف و حجاب بود.

رائیجی بیان کرد: امیدواریم که سازمان‌های فرهنگی کشور و به خصوص سازمان تبلیغات اسلامی از این دستاورد به خوبی بهره‌مند شود.

گفت‌وگو از وهاب خدابخشی