چند نکته درباره فرصت‌های تربیتی اربعین برای کودکان
مسئول بنیاد ملی خانواده در استان قزوین با اشاره به فرصت‌های تربیتی اربعین گفت: افزایش حب اهل بیت(ع) در دل فرزندان، ایجاد روحیه سخاوت و ایثار، صبر، قناعت، ایجاد صمیمیت و محبت میان والدین و فرزندان، بیان ملاک برتری از نگاه خداوند به دلیل تکثر و تنوع افراد از کشورهای مختلف ازجمله فرصت‌های تربیتی اربعین است.
فاطمه حاجی‌طاهری‌ها، مسئول بنیاد ملی خانواده در استان قزوین، در گفت‌وگو با ایکنا از قزوین، در خصوص «فرصت‌های تربیتی اربعین»، گفت: برای داشتن فرزند یا فرزندانی با تربیت متعالی نباید منتظر معجزه باشیم. تربیت در دستان پدر و مادر است. اول باید به این سؤال پاسخ داد که فرزند با تربیت دقیقاً در ذهن یک پدر و مادر چگونه فرزندی است؟ چه مسیری را طی کرده تا عنوان با تربیت را به خود اختصاص داده است؟
وی اظهار کرد: تربیت برای روح مثل آب برای جسم می‌ماند؛ همان‌طور که بدون آب پاکیزه و سالم، جسم مریض می‌شود و می‌میرد؛ بدون تربیت صحیح و اصولی هم روح انسان مریض می‌شود و می‌میرد و فرزند با تربیت، فردی است که در آینده واجد تمام ویژگی‌های اعتقادی، کلامی و رفتاری تراز و موردپسند خدا و اهل بیت(ع) باشد.
مسئول بنیاد ملی خانواده در استان قزوین بیان کرد: پدر و مادر باید برای داشتن یک فرزند با تربیت برنامه‌ریزی کنند، مطالعه کنند، فرصت‌ها و تهدیدها را بشناسند و کودک را هدفمند و در جهتی که مدنظرشان است هدایت کنند و از بزنگاه‌هایی که مثل سکوی پرتاب برای دستیابی به اهداف تربیتی عمل می‌کند، نهایت استفاده را ببرند.
وی خاطرنشان کرد: چند سالی است اربعین سید و سالار شهیدان و شهدای کربلا جلوه دیگری دارد و لحظه‌لحظه‌اش تبدیل به فرصت تربیتی شده است؛ چه برای خانواده‌هایی که امکان حضور در پیاده‌روی جهانی اربعین را دارند؛ چه برای جاماندگان که به دلایلی امکان حضور نداشتند و شاید برخی از فرصت‌های تربیتی را که اربعین برای والدین فراهم می‌کند، هیچ‌گاه نتوان فراهم کرد و از آن بهره برد.
حاجی‌طاهری‌ها تصریح کرد: همان‌گونه که می‌دانید غالباً آن آموزه‌هایی تربیتی، اثرگذار و پایدار می‌شوند که غیرمستقیم، غیرزبانی، محسوس و فراگیر باشد؛ اما اربعین چه فرصت‌های تربیتی برای والدین دارد؟ افزایش حب اهل بیت(ع) در دل فرزندان، ایجاد روحیه سخاوت و ایثار، صبر، قناعت، ایجاد صمیمیت و محبت میان والدین و فرزندان، بیان ملاک برتری از نگاه خداوند به دلیل تکثر و تنوع افراد از کشورهای مختلف ازجمله فرصت‌های تربیتی اربعین است.
وی در قالب مثالی تشریح کرد: معمولاً انسان‌ها بعد از اینکه به مهمانی یک خانواده می‌روند و ساعاتی را خانواده‌ها کنار هم هستند و میزبان پذیرایی می‌کند؛ بعد از ترک منزلِ صاحبخانه حس و حال بهتر، مثبت‌تر، نزدیک‌تر و عاطفی‌تری به آن افراد پیدا می‌کنند. در سفر اربعین ما چند روز مهمان شهدای کربلا هستیم با انواع پذیرایی‌های معنوی و مادی و بی‌نظیر مورد تکریم قرار می‌گیریم. با بیان این نکات به فرزندان که ما در کل این سفر مهمان سیدالشهدا(ع) هستیم و همه این پذیرایی‌ها و محبت‌ها به خاطر ایشان است؛ زمینه‌ای برای گره‌زدن فرزندان به اهل بیت(ع) فراهم می‌شود.
اربعین زمینه‌ساز افزایش روحیه تاب‌آوری است
این روانشناس با تأکید بر اینکه اربعین زمینه‌ساز افزایش روحیه صبر و تاب‌آوری است، گفت: فرزندی که تا اراده کرده آب و غذایش فراهم بوده، محل خوابش حاضر و آماده بوده آن هم با بالش مخصوص خودش، هر خوراکی می‌خواسته سریعاً والدین تهیه می‌کردند و از این دست سبک زندگی‌هایی که بسیاری از کودکان امروز خیلی با آن بیگانه نیستند، اگر در شرایط خاص قرار نگیرد تا برای رسیدن به برخی نیازها اندکی صبوری کند احتمالاً در آینده‌ای نزدیک خیلی شکننده خواهد شد.
مسئول بنیاد ملی خانواده در استان قزوین خاطرنشان کرد: اربعین فرصتی است برای اینکه در یک فضای کاملاً صمیمانه و به دور از کژ رفتاری‌های تربیتی، فرزندان بتوانند در جاده آموزش صبوری و تاب‌آوری خیلی زیبا حرکت کنند و طعم شیرین آن را بچشند.
وی ادامه داد: اینکه کودک یاد بگیرد در صف بایستد و حق دیگران را رعایت کند تا به آب و غذا برسد، هنگام خواب به فضای محدود خود قانع باشد، در شرایط آب و هوایی که شاید خیلی هم مطلوبش نباشد و در ازدحام جمعیت حتی آرامش در راه رفتن را تجربه کند و تاب‌آوری سه روزه برای رسیدن به مقصد داشته باشد. همه مصادیقی از تمرین صبر و تاب‌آوری است که کودک در این راه به خوبی با آن آشنا خواهد شد.
افزایش روحیه سخاوت از درس‌های سفر اربعین است
حاجی‌طاهری‌ها با بیان اینکه افزایش روحیه سخاوت و ایثار از دیگر درس‌های تربیتی سفر اربعین است، گفت: سخاوت و ایثاری که در قدم به قدم مسیر پیاده‌روی به چشم می‌خورد بهترین و گویاترین برنامه تربیتی هست که می‌توان با آن، سخاوت و ایثار را به فرزند منتقل کرد. باید این موضوع را به کودک یادآوری کرد که موکب‌داران لزوماً افراد ثروتمندی نیستند که اینگونه از زائر اباعبدالله(ع) پذیرایی می‌کنند بلکه ممکن است افرادی باشند که اندوخته یک سال خود را در این راه خرج می‌کنند.
وی افزود: اگرچه تجلی سخاوت و ایثار در موکب و غذا و خوراکی است اما واقعیت این است که این سخاوت محدود به این‌ها نمی‌شود. کودک عراقی که شاید فقط همان یک اسباب‌بازی را داشته و آن را به عشق سیدالشهدا(ع) به فرزند ما هدیه می‌دهد، خانواده‌ای که چندین روز منزل شخصی خود را برای پذیرایی از زائران امام حسین(ع) در اختیار قرار می‌دهند و مواردی از این دست مصادیق ایثار و سخاوت است.
این روانشناس بیان کرد: یکی از اقداماتی که می‌توانیم در عمل، روحیه ایثار را در فرزند تقویت کنیم تهیه هدایایی برای کودکان است که فرزندمان با دست خود به کودکان موکب‌دار یا زائر هدیه دهند. در عصری که رسانه تمام همتش را پای مصرف‌گرایی و اسراف و افزایش روحیه حرص و ولع گذاشته، در اربعین، در عین اینکه افراد تنوع بی‌نظیری از پذیرایی‌های مختلف را در مسیر می‌بینند اما پایبندی به روحیه «قناعت» در این راه، خود یک اصل تربیتی مهم است.
وی خاطرنشان کرد: اینکه فرزند ما در موقعیتی قرار بگیرد که امکان استفاده از غذاهای متنوع را دارد اما برای حفظ سلامتی و جلوگیری از اسراف باید به مقدار محدودی قناعت کنند، فرصت تربیتی مهم و ویژه برای پرورش یک فرزند متعادل در اختیار والدین قرار می‌دهد.
سفر اربعین فرصتی برای رفاقت با فرزندان
حاجی‌طاهری‌ها ادامه داد: یکی از ویژگی‌های سفر اربعین این است که انسان از اشتغالات و درگیری‌های روزمره فارغ می‌شود و فرصت و آمادگی بیشتری برای رفاقت و صمیمیت با فرزندان فراهم می‌شود و در ضمن آن انتقال ارزش‌ها به‌صورت رفتاری و کلامی مهیا می‌شود. برای مثال فرزند ما در رفتار ما پایبندی به نماز اول وقت در سفر را می‌بیند، خوش‌خُلقی در شرایط متفاوت از سفرهای دیگر، دستگیری و کمک به دیگران، داشتن روحیه شاکر بودن و تشکر مکرر از موکب‌داران بابت لطفی که در پذیرایی از زائران حسینی دارند را در عمل و رفتار والدین مشاهده می‌کند. این یک فرصت تربیتی است که نباید مغفول واقع شود و از آن برای گسترش و بهبودی ارتباط کمّی و کیفیِ والدین با فرزندان نهایت بهره را برد.
وی در بیان ملاک برتری از نگاه خداوند اظهار کرد: یکی از ظرفیت‌های اربعین مشاهده همه نوع انسان با اقشار و اقوام مختلف، از کشورهای مختلف با ظاهر و چهره و رنگ پوست و زبان‌های متفاوت و پوشش‌های متنوع است. در چنین فضایی تذکر این نکته به فرزند که «انّ اَکرَمَکُم عند الله اَتقاکُم» فراهم است. یعنی ظواهر نمی‌تواند ملاک قضاوت قرار گیرد و با کمک از این فضا کاری کنیم که نژادپرستی و خودبرتربینی از اندیشه کودکمان رخت بربندد.
مسئول بنیاد ملی خانواده در استان قزوین در پایان گفت: شاید معدود سفر یا موقعیتی فراهم باشد که تجمیعی از فرصت‌های تربیتی متنوع و متعدد را در این حد و اندازه داشته باشد و اگر خانواده‌ای توفیق حضور در این مسیر و سفر را دارند باید بدانند که از لحظه‌ای که تصمیم به سفر را دارند تا زمانی که از سفر باز می‌گردند لحظه لحظه‌اش فرصت تربیتی است که می‌شود نهایت بهره را برد تا در مسیر تربیت فرزندانی که یار و یاور اهل بیت(ع) باشند قدم برداشت.
خبرنگار: سحر محمدعلیخانی
انتهای پیام
