به گزارش ایکنا، سوره حجرات چهلونهمین سوره قرآن کریم است که ۱۸ آیه دارد. این سوره از جمله سورههای مدنی قرآن محسوب میشود. بخشهاى مختلف اين سوره را اينگونه میتوان خلاصه كرد؛
بخش اول: آيات آغاز سوره است كه آداب برخورد با پيشواى بزرگ اسلام پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و اصولى را كه مسلمانان در محضر او بايد به كار بندند، بيان میكند.
بخش دوم: مشتمل بر يك سلسله اصول مهم «اخلاق اجتماعى» است.
بخش سوم: دستوراتى است كه مربوط به چگونگى مبارزه با اختلافات و درگيریهايى است كه احيانا در ميان مسلمانان روى میدهد.
بخش چهارم: از معيار ارزش انسان در پيشگاه خدا و اهميت مسئله تقوا سخن میگويد.
بخش پنجم: روى اين مسئله تأكيد دارد كه ايمان تنها به گفتار نيست، بلكه بايد علاوه بر اعتقاد قلبى، آثار آن در اعمال انسانى و در جهاد با اموال و نفوس آشكار شود.
بخش ششم: آخرين قسمت اين سوره از علم خداوند و آگاهى او از همه اسرار نهان عالم هستى و اعمال انسانها سخن میگويد كه در حقيقت به منزله ضامن اجرایی براى تمام بخشهایىست كه در اين سوره آمده است.
و اما سعید حاجیان، مدرس، حافظ کل و دارنده مدرک درجه یک تنغیم از شورای عالی قرآن، در سومین قسمت درسگفتار بیان نکاتی درباره حفظ و مفاهیم سوره حجرات چنین میگوید؛
«باید مصحف واحد و رسمالخط واحدی را برای حفظ قرآن انتخاب کنیم و از قرآنهای متعدد برای حفظ قرآن استفاده نکنیم و آنچه غالب حفّاظ از آن استفاده میکنند، رسمالخط عثمان طه، 15 خطی و بدون ترجمه است.
حافظان میتوانند برای ترجمه، از قرآن و ترجمه و تفاسیر دیگر استفاده کنند، ولی مصحف حفظ نباید مختلف باشد، حتی تعداد خطها باید مساوی باشد(15 خط) و یک رسمالخط داشته باشد. اندازه مصحف نیز نباید خیلی کوچک باشد و مصحف نباید خیلی شلوغ و رنگی باشد، چراکه مانع تمرکز حافظ میشود.
درباره مفاهیم آیه 11 سوره حجرات نکاتی را بیان میکنم.
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَى أَنْ يَكُنَّ خَيْرًا مِنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنْفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَمَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد، نبايد قومى قوم ديگر را ريشخند كند. شايد آنها از اينها بهتر باشند و نبايد زنانى زنان ديگر را ريشخند كنند، شايد آنها از اينها بهتر باشند و از يكديگر عيب نگيريد و به همديگر لقبهاى زشت ندهيد. چه ناپسنديده است نام زشت پس از ايمان و هر كه توبه نكرد، آنان خود ستمكارند».
فرازی زیبا از تلاوت آیه 11 سوره حجرات با صدای عبدالباسط
اینکه افرادی در جایی جمع شوند و به فردی بخندند، اشتباه است. همه باید با هم بخندند نه اینکه برخی به برخی دیگر بخندند و ویژگی دیگری را مسخره کنند. مسخره کردن نهی شده و در این آیه آمده است: «عَسَى أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ»؛ چهبسا فردی را که مسخره میکنید، از شما بهتر باشد. فردی در برابر رسول خدا قد کوتاه فردی را مسخره کرد و پیامبر به او تذکر داد.
همواره در مقابل فردی که سنش از شما بیشتر است، خود را پائینتر ببینید و با خود بگویید که او از من مقربتر است و بیشتر از من بندگی خدا را کرده و در مقابل فردی که سنش از شما کمتر است، بگویید که کمتر از تو گناه کرده است. امام صادق (ع) فرمودند که هنگامی که مائده بر عیسی(ع) نازل شد به حواریون فرمود تا من اجازه ندادهام از آن نخورید، اما مردی از حواریون از آن غذا خورد. بعضی از حواریون گفتند: ای روح خدا فلانی از آن غذا خورد. عیسی(ع) از آن مرد پرسید: آیا از آن خوردی؟ مرد گفت: نخوردم. حواریون گفتند: ای روح خدا، به خدا قسم که از آن غذا خورد. آنگاه حضرت عیسی(ع) فرمود: برادرت را تصدیق و چشمت را تکذیب کن؛ «صَدِّقْ أَخَاكَ وَ كَذِّبْ بَصَرَكَ»».
بخش دیگر این آیه ما را از ملامت و سرزنش کردن نهی کرده است. امام صادق(ع) فرمود: «مَن عَيَّرَ مُؤمِنا بِذَنبٍ لَم يَمُت حَتّى يَركَبَهُ؛ هركس مؤمنى را به سبب گناهى سرزنش كند، نميرد تا خودش آن گناه را مرتكب شود».
آیه «وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ» ما را از دادن القاب بد و نسبت اسم فسق به یکدیگر نهی کرده است. شما که مؤمن هستید، نباید به صفت فسق شناخته شوید. در پایان آیه نیز تذکر آمده است: «وَمَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ»؛ هر که توبه نکند و به خداوند مراجعه نکند و اولیای الهی را واسطه بین خود و خدا قرار ندهد از ظالمان است.
انشاءالله خداوند به همه ما توفیق دهد تا از صفات نهیشده در این آیه اجتناب کنیم».
انتهای پیام