در دورهمی حلقه یاوران همت بررسی شد؛
مفهوم حزب در انديشه اسلامی
کانون خبرنگاران نبأ ــ حمیدرضا اکبری، نویسنده، گفت: تعريف حزب در انديشه اسلامی به گروهی از انسانها اطلاق میشود كه انسجام و تشكل دارند و در راستای تأمين مصالح مادی يا در جهت تأمين سعادت و ارزشهای دينی میكوشند.
به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ؛ حمیدرضا اکبری، نویسنده و محقق، 26 تیرماه در چهارمین دورهمی حلقه یاوران همت که با موضوع «بررسی حزب از دیگاه قرآن و امام راحل» در استان بوشهر برگزار شد، گفت: تعريف حزب در انديشه اسلامی به گروهی از انسانها اطلاق میشود كه دارای انسجام و تشكل هستند و در راستای تأمين مصالح مادی و يا در جهت تأمين سعادت و ارزشهای دينی میكوشند.وی در بیان اهمیت حزب در اسلام، تصریح کرد: در جامعه اسلامی، فعالیت احزاب نبايد به تضعيف نظام اسلامی منجر شود و از سوی ديگر این فعالیت میبايست مستقيم و غير مستقيم به تأمين معاش و معاد افراد جامعه كمک كند.این نویسنده افزود: با نگاهی گذرا در آيات و روايات روشن مىشود كه واژه «حزب» در ادبيات اسلامى نيز همان اصطلاح عامى است كه مورد كاربرد بوده است. در زمان حكومت اسلامى پيامبر اکرم(ص) میتوان از دستهبندىهاى موجود تعبير به حزب كرد؛ مانند حزب انصار، حزب مهاجرين، حزب قريش، حزب يهود، و قبايل ديگرى كه مطرح بودند. از اين رو، جنگى كه برآمده از ائتلاف قريش با يهود و ديگر قبايل دشمن علیه اسلام شكل گرفت، به جنگ احزاب شهرت يافت.وی گفت: در زمان حضرت اميرالمؤمنين علی(ع) نيز مىتوان از احزابى همچون ناكثين، قاسطين و مارقين نام برد. درباره جايگاه حزب در اسلام ديدگاههای گوناگونی وجود دارد كه هر يک بر گفتمان و رهيافت خاصی استوار است.اکبری با اشاره به اینکه واژه حزب در قرآن و روايات به سه صورت جمع، تثنيه و مفرد استعمال شده است، بیان کرد: واژه «احزاب» 10 بار در قرآن کریم آمده؛ و تنها در يک مورد بهصورت تثنيه «حزبين» به كار رفته است. دو مرتبه اصطلاح «حزب الشيطان» در قرآن يافت میشود، «حزب اللّه» در دو آيه قرآنی به كار رفته است. حزب بهصورت مفرد مجموعاً هشت بار در قرآن به كار رفته است.وی ادامه داد: براساس شاخصهاى مذكور در آيات 22 سوره مبارکه «مجادله» و 56 سوره مبارکه «مائده» اوصاف حزباللّه چنین آمده است؛ 1) گروهى بودن «قَوْما»، 2) ايمان قلبى و واقعى به مبدأ و معاد «قَوْما يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ... كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ»، 3) دوستى نكردن با دشمنان خدا و رسول خدا «يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ»، 4) دورى كردن از دوستىها و تعصبات عشيرهاى و قومى «وَلَوْ كَانُوا آبَاءهُمْ أَوْ أَبْنَاءهُمْ أَوْ»، 5) بهرهمندى از تأييد الهى «وَأَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ»، 6) بهرهمندى از زندگانى جاودان بهشتى «وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ...»، 7) رضايت متقابل عبد و معبود «رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ»، 8) رسيدن به فلاح و رستگارى «هُمُ الْمُفْلِحُونَ»، 9) پذيرش ولايت خدا، رسول خدا، امامان معصوم و ولايت فقيه «وَمَن يَتَوَلَّ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ» و 10) غلبه نهايى بر احزاب شيطانى «هُمُ الْغَالِبُون».این نویسنده گفت: «حزب الشيطان» كه در آيه 19 سوره مبارکه مجادله و آیه 6 سوریه مبارکه فاطر ذكر شده است، داراى اوصاف نقطه مقابل حزبالله است.اکبری ادامه داد: واژه حزب بهصورت تثنيه تنها در آيه 12 «كهف» به كار رفته است كه مراد از «دو حزب»، دو طايفه از اصحاب كهف است كه پس از بيدارى، در مورد مقدار زمان خوابشان با هم اختلاف كردند. وی اظهار کرد: در تحليل آيات ياد شده مىتوان گفت آياتى كه در آنها واژه حزب بهصورت جمع به كار رفته است، ناظر به كفر، انكار حق، و ايستادگى در مقابل دين اسلام است؛ در عين آنكه هر حزبى داراى اشتراک پيونددهنده افراد خود بوده و از حزب ديگر متمايز است، اما منفعت بزرگى همچون معارضه با اسلام، موجب وحدت نسبى آنها شد. برخى از آيات ياد شده بر تجمعهاى عرب يهودى اشاره دارد كه در جنگ خندق در مقابل پيامبر اکرم(ص) ايستادند که در جهت مقابله با آموزههاى دين اسلام است.حمید شروهانتهای پیام