گزاره‌های علمی قرآن ناظر به مطالعه الهی طبیعت است/ علوم طبیعی اسلامی نداریم
گروه دانشگاه: حجت‌الاسلام خسروپناه با بیان اینکه گزاره‌های علمی قرآن ناظر به مطالعه الهی طبیعت است، عنوان کرد: معتقد به الهی‌سازی علوم هستم، در عین حال، چیزی به عنوان علوم طبیعی اسلامی نداریم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، امروز دوشنبه، ۲۷ آذرماه، به مناسبت سالروز وحدت حوزه و دانشگاه، مراسمی با عنوان «وحدت حوزه و دانشگاه؛ از سخن تا عمل» در سالن شهید تهرانی مقدم دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی برگزار شد که در این مراسم، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، در سخنانی اظهار کرد: بنده عنوان بحث را «تعامل علم و دین، بسترساز وحدت حوزه و دانشگاه» قرار می‌دهم. زیرا از نظر من وحدت علم و دین ممکن نیست و منظور از آن، تعامل است.
وی ادامه داد: مقصود بنده از علم، سه دسته است؛ علوم طبیعی، مهندسی و انسانی، اما ۳ پرسش مطرح می‌شود: 1- نقش اسلام در علوم طبیعی و تعامل بین این دو چیست؟ 2- نقش اسلام در علوم مهندسی و چگونگی بسترسازی برای تعامل حوزه و دانشگاه چگونه است؟ و 3- نقش اسلام در علوم انسانی و تأثیر آن در تعامل حوزه و دانشگاه چیست؟
وی افزود: در پاسخ به این پرسش‌ها بایستی بررسی شود آیا از قرآن و سنت می‌توان به کشف علوم طبیعت‌شناسی رسید؟ آیا می‌توان از قرآن و سنت فیزیک اسلامی، شیمی اسلامی و ریاضی اسلامی داشته باشیم؟ دیدگاه بنده منفی است. بنده معتقد به علوم طبیعی اسلامی نیستم، اما معتقد به علوم طبیعی الهی و الهی‌سازی علوم هستم.
وی گفت: گزاره‌های علمی قرآن ناظر به مطالعه الهی طبیعت است. به ما یاد می‌دهند که علوم طبیعی الهی داشته باشیم، نه الحادی و منشا نگاه الحادی یا الهی جهان‌بینی است. جهان‌بینی الهی نگرش عالم به طبیعت را الهی می‌کند و برعکس آن.
حجت‌الاسلام خسروپناه با بیان اینکه نسبت اسلام با علوم طبیعی، نسبت رویکردی است، گفت: گزاره‌ها؛ اسلامی و غیراسلامی نیستند، رویکرد اسلامی یا غیراسلامی است.
وی افزود: در پاسخ به سوال اول، حوزه‌ها باید جهان‌بینی توحیدی و الهی را به دانشگاه عرضه کنند تا عالمِ علوم طبیعی بتواند علوم طبیعی الهی را پیدا کند. علوم طبیعی الهی نه در تطبیق، بلکه در تفسیر بعضی آیات به ما کمک می‌کند.
حجت‌الاسلام خسروپناه خاطرنشان کرد: نقش اسلام در علوم مهندسی را از دو بعد می‌توان بررسی کرد؛ صنعت که به منزله سخت‌افزار است و علم مهندسی که به منزله نرم‌افزار است. در واقع علوم مهندسی کاربست علوم پایه در صنعت است و جهت‌گیری در آن آشکار‌تر است.
وی افزود: دو بعد تأثیر اسلام بر علوم مهندسی عبارتند از جهت‌گیری و کارآمدی، جهت گیری می‌تواند الهی باشد و کارآمدی بیشتری برای تمامی انسان‌ها داشته باشد و می‌تواند الحادی باشد و کارآمد برای عده‌ای خاص. اسلام جهت علوم مهندسی را توحیدی می‌کند و کارکرد آن را برای نوع بشر قرار می‌دهد.
حجت‌الاسلام خسروپناه گفت: ما علوم مهندسی اسلامی به این معنا که گزاره‌هایش را از قرآن و سنت استخراج کنیم، نداریم. در کاربرد اسلامی علوم مهندسی، فقه می‌تواند کمک کند به شرط آنکه فقه صنعت و علوم مهندسی داشته باشیم.
وی افزود: اگر علوم مهندسی با جهت الهی و کارآمد برای بشر به وجود آید، تأثیر آن بر حوزه این است که می‌تواند نگاه فقها را به موضوعات دقیق کند و در موضوع‌شناسی به فقیه کمک کند.
حجت‌الاسلام خسروپناه افزود: منظور از علوم اسلامی در ایران دو بخش است؛ علوم بنیادین مانند فلسفه، عرفان و ادبیات و علوم اجتماعی مانند اقتصاد، مدیریت و روان‌شناسی، نقش اسلام در علوم بنیادین، نقش حداکثری است و زیرساخت علوم اجتماعی منطبق بر علوم بنیادین است.
وی گفت: علوم اجتماعی یعنی توصیف انسان مطلوب، توصیف انسان محقق و تغییر از انسان محقق به مطلوب، مطالعه انسان محقَق از راه قرآن و سنت ممکن نیست و با روش‌های تجربی و آماری باید بدست آید.
وی ادامه داد: تغییر انسان محقق به مطلوب که همان بایدها و نبایدهاست، با استفاده از تحقیقات تجربی و اجتهاد اسلامی به دست می‌آید، لذا تعامل حوزه و دانشگاه در علوم انسانی بیشتر خود را نشان می‌دهد.
خسروپناه گفت: نقش دانشگاه در توصیف انسان محقق، از حوزه بیشتر است و همچنین نقش حوزویان در ۲ ساحت توصیف انسان مطلوب و تغییر انسان محقق به انسان مطلوب، از دانشگاه بیشتر است.
